RIJKSMUSEUM KROLLER-MULLER-OTTERLO (G.) POSTADRES: HARSKAMP (G.) TELEFOON: K 8383-213 GIRONUMMER: 425316 NUMMER: 8978-E3 Otterlo, 24 januari 1958. De heer G.Rietveld, Oude Gracht 55, Utrecht. Beste Rietveld, Zoals je weet heb ik in 1956 de Biennale moeten inrichten en ik moet dit nu opnieuw doen voor 1958. In mijn rapport heb ik toen een aantal opmerkingen gemaakt over enige bezwaren die toen gebleken zijn en die dunkt mij met geringe kosten zouden kunnen worden verbeterd, dooh daarvoor is een onderling, indien je het ermede eens zou zijn dit te bespreken, noodzakelijk. Deze bezwaren luidden toen als volgts 1 -"De paal voor de vlag, waarop het nederlandse wapen is aange- bracht in een mozaïk van Delerma. De vormgeving van dit wapen is slap; de kleur flauw; nu een plastiek van André Volten voor de ingang van het paviljoen kon worden opgesteld bleek overduidelijk, dat het weifc van Delerma niet alleen te zwak van karakter is, maar een andere achtergrond heeft dan die waaruit het paviljoen van Rietveld is ontstaan. Het valt uit de toon. Ik moge dringend aanbevelen dit mozaïk te verwijderen en in overleg met architect Rietveld, waar ik mij gaarne voor aanbied, een oplossing te zoeken in het aanbrengen van krachtige, heldere, nederlandse kleuren. Degene, die dit voortreffelijk zou kunnen doen is Van der Leek, doch vanzelfsprekend dient Rietveld hierin éen eerste stem te hebben en kan de oplossing ook in andere richting worden gevonden, dooh handhaving van de decoratie zoals die nu is, zou te betreuren zijn, 2 - "Een tweede punt van betekenis is het feit, dat de glaswand aan de rechterzijde (voor de bezoeker die binnenkomt), uitzicht geeft op een reeks toiletten en een rommelig hok, dat slechts ten dele door gordijnen gemaskerd kan worden. De secretaris van de Biennale, de hfeer Pallucchini, sprak er ook met mij over; ook bij het opstellen van de plastieken bleek, dat het uitzicht daar vrijwel elke werking bijzonder belemmert. Ook hier is overleg met Rietveld nodig. Mijns inziens zou men met een eenvoudige wand met kleur voldoende kunnen bereiken. Beplanting raad ik af, daar de beplanting aan de linkerzijde een voorbeeld is van een niet onaangename, maar toch voor expositiedoeleinden tamelijk moeilijk te genieten fond.
RIJKSMUSEUM KROLLER-MULLER-OTTERLO (G.) POSTADRES: HARSKAMP (G.) TELEFOON: K 8383-213 GIRONUMMER: 425316 NUMMER: Tenslotte de betiteling "Olanda" op het gehouwt in de eerste plaats zijn dit geen letters, die aan enige typografische eis voldoen. Zij zijn te onbetekenend van formaat en sleohts op één punt voor de voorhijgaander, die dan inderdaad het paviljoen al voorhij is, leesbaar. Naar mijn mening dient een vakman deze letters te herzien en leesbaar te maken. Menige buitenlander heeft mij op dit euvel gewezen en in de vele uren, die ik in het paviljoen moest doorbrengen, trók het mijn aandacht, dat mij onbekende bezoekers, die kwamen aanwandelen zich afvroegen welk paviljoen dit was en het dan niet uit de aanduiding konden aflezen. Van andere aard is de opmerking over de grote ongebroken glaswand bij de ingang, waar bezoekers bij het verlaten van het paviljoen meer dan eens hun hoofd stootten, zodat zij met niet onbelangrijke bulten of volkomen versuft naar buiten wankelden. Wij hebben reeds getracht met een plant, een opstelling van tegels en een vaas en een sculptuur van Volten aan te duiden, dat hier geen doorgang is, doch dit blijkt nog steeds onvoldoende te zijn. Dat de ruit er nog niet is aangegaan, is mij een raadsel, Eohter kan men, zonder de heer Rietveld te raadplegen niet met strepen of sterren of op andere wijze dit architectonisch element gaan veranderen. Noodzakelijk is het echter wel, liefst nog deze zomer, willen er geen ongelukken gebeuren. 11 Hoor ik even wat je ervan denkt, dan kan het Ministerie de zaak verder via de Consul-Generaal te Milaan, uitwerken. Met beste groeten, A.M.Hammacher, directeur.