Herenkamerjas of Japonsche rock

Herenkamerjas of Japonsche rock

Vanaf de zeventiende eeuw was in Nederland de zogenaamde Japonsche rock een zeer geliefd kledingstuk. Deze comfortabele kamerjas voor heren werd oorspronkelijk binnenshuis gedragen of bij informele gelegenheden. De vorm van de jas is afgeleid van het traditionele kimonomodel met shawlkraag, maar de kenmerkende lange mouwen ontbreken. De gewatteerde kamerjas in de collectie van het Centraal Museum is gemaakt van lichtblauwe zijde en is gedeeltelijk met de hand beschilderd en deels bedrukt. Vermoedelijk zijn voor de decoratie van de jas de shiborie-zome (tie-dye) en de katagami (uitsparing) technieken toegepast. Bij deze laatste techniek werden eerst uit moerbeibladeren gesneden stencils op de stof bevestigd. De stof werd vervolgens ingesmeerd met een pap van gestoomd rijstmeel en rijstzemelen. Daarna werden de stencils verwijderd. De stof werd  gedroogd en opnieuw besmeerd, nu met een lijmachtige vloeistof uit sojabonen. De combinatie van verschillende technieken werd in het Japans poëtisch tsujigahana (bloemen op de kruispunten) genoemd. Op het oog lijkt het patroon van grote en kleine bloemen zich te herhalen. Wanneer we echter goed naar de decoratie kijken, zien we dat elke bloem verschilt en dat er uiteenlopende vlinders en libellen zijn afgebeeld. Een enkele bloem is met enige zekerheid te definiëren, zoals de chrysant of de Paulownia. Op de stof is één bliksemschicht waar te nemen. Het is het enige motief op de kamerjas met scherpe punten.

1/8

Vanaf de zeventiende eeuw was in Nederland de zogenaamde Japonsche rock een zeer geliefd kledingstuk. Deze comfortabele kamerjas voor heren werd oorspronkelijk binnenshuis gedragen of bij informele gelegenheden. De vorm van de jas is afgeleid van het traditionele kimonomodel met shawlkraag, maar de kenmerkende lange mouwen ontbreken. De gewatteerde kamerjas in de collectie van het Centraal Museum is gemaakt van lichtblauwe zijde en is gedeeltelijk met de hand beschilderd en deels bedrukt. Vermoedelijk zijn voor de decoratie van de jas de shiborie-zome (tie-dye) en de katagami (uitsparing) technieken toegepast. Bij deze laatste techniek werden eerst uit moerbeibladeren gesneden stencils op de stof bevestigd. De stof werd vervolgens ingesmeerd met een pap van gestoomd rijstmeel en rijstzemelen. Daarna werden de stencils verwijderd. De stof werd  gedroogd en opnieuw besmeerd, nu met een lijmachtige vloeistof uit sojabonen. De combinatie van verschillende technieken werd in het Japans poëtisch tsujigahana (bloemen op de kruispunten) genoemd. Op het oog lijkt het patroon van grote en kleine bloemen zich te herhalen. Wanneer we echter goed naar de decoratie kijken, zien we dat elke bloem verschilt en dat er uiteenlopende vlinders en libellen zijn afgebeeld. Een enkele bloem is met enige zekerheid te definiëren, zoals de chrysant of de Paulownia. Op de stof is één bliksemschicht waar te nemen. Het is het enige motief op de kamerjas met scherpe punten.

Dit object is nu niet in het museum te zien

Titel

Herenkamerjas of Japonsche rock

Vervaardiger

Datering

1725 - 1775

Materiaal / Techniek

zijde

Inventarisnummer

8141

Objectnaam

herenkleding, nacht- en ochtendkleding, kamerjas

Verwerving

schenking 1937

Afmetingen

hoogte 163 cm

ca. breedte 142 cm

diepte 3 cm

Documentatie

  • A Grand Tableau : Charles Le Brun's Portrait of the Jabach Family, Stephan Wolohojian, Melinda Watt, Michael Gallagher, (New York, 2017), p. 31, met afb. in kleur

  • Asia in Amsterdam : The culture of luxury in the Golden Age, red. Karina H. Corrigan, Jan van Campen, Femke Diercks, (Salem, 2015), p. 195, met afb. in kleur p. 197

  • Centraal Museum Utrecht [topstukken; 2020], Voorw. Bart Rutten, Marco Grob, Jacqueline Rutten (prod.), Hans Schopping, Sheila Stafleu, Lotte Bont, Thomas de Bruin (red.), (Utrecht, 2020), pp. 140-141, met afb in kleur

Tentoonstellingen

  • Uit de Mode, Centraal Museum, Utrecht, 2017

  • Asia in Amsterdam USA, Peabody Essex Museum, Salem, 2016

  • Asia in Amsterdam, Rijksmuseum, Amsterdam, 2015 - 2016

Duurzame url

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL:

https://hdl.handle.net/21.12130/collect.D5ED83D3-823E-4466-B011-AB30DFAF73C8

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!