Dit object is nu niet in het museum te zien
Titel
Interieur van de Dom in 1672
Vervaardiger
Hendrick van Vliet (Delft ca. 1611 - 1675 Delft)
Datering
1674
Materiaal / Techniek
Inventarisnummer
7330
Objectnaam
Verwerving
aankoop met steun van de Vereniging Rembrandt + 1935 (bruikleen sinds 1934)
Afmetingen
hoogte 107.3 cm
breedte 128.8 cm
hoogte (met lijst) 122.8 cm
breedte (met lijst) 144 cm
Opschriften / merken
- signatuur en datering recto (op basement van voorste pijler links): Int jaer 1672 // is den dom dus- // danich geweest // C. van Vliet // A° 1674
Geassocieerd onderwerp
Geassocieerde periode
Motief
Opmerkingen
Toen het leger van Lodewijk XIV op 23 juni 1672 voor de poorten van Utrecht verscheen gaf de stad zich zonder strijd over. De Fransen hadden dan ook geen enkele reden om zich als onderdrukkers te gedragen, maar dat betekende niet dat alles bij het oude bleef. De gehele burgerij ging in de volgende maanden gebukt onder een aaneenschakeling van zorgen en extra lasten, die door de bezetters werden opgelegd. Voor de katholieken verbeterde de situatie; zij heroverden met steun van de Fransen de Dom, die eeuwenlang de kathedraal van het bisdom Utrecht was geweest. Al na zeven dagen werd de kerk opnieuw gewijd en vanaf die dag, 30 juni, tot het vertrek van de Fransen op 23 november 1673 werden er weer katholieke erediensten gehouden. Nadat de kerk door de kardinaal was gewijd werd hij door klopjes schoongemaakt en gewit. Voordat het zover was, werd het gebouw met groot vertoon gezuiverd. Men haalde de preekstoel naar beneden en geselde die in het openbaar. De stoelen werden verwijderd en het gebouw was dan ook vrijwel leeg toen men opnieuw ging inrichten. Hendrick van Vliet geeft een beeld van het interieur van de Dom zoals deze er na de herinrichting moet hebben uitgezien. Nieuw was o.a. de plaatsing van zeven altaren. Zes ervan zijn op het schilderij te zien. De datering was tot de collectiecatalogus 1999 1672, het opschrift werd voor die tijd gelezen als "In 'Jaar 1672 // den dom // Utrecht // Roomsch geweest".
Documentatie
- art. in Jaarverslag over 1935 van de Vereeniging Rembrandt, jonkvr. C.H. de [dr.] Jonge, (Jaarverslag Vereeniging Rembrandt tot Behoud en Vermeerdering van Kunstschatten in Nederland, 1935), p. 16, afb. p. 21
- Branden of betalen : Kasteel Amerongen en Slot Zuylen in het rampjaar, Renger de Bruin, Lodewijk Gerretsen, Willem te Slaa (Zwolle, 2022), p. 11, met afb.
- De Catalogus der schilderijen [1952] (Utrecht, 1952), cat. nr. 1346, afb. 163
- Catalogus van het Historisch Museum der stad, supplement, cat. nr. 4 1x
- De Dom van Utrecht [1965], E.J. Haslinghuis, C.J.A.C. Peeters (Den Haag, 1965), p. 171, 352 afb. 326
- De Domkerk te Utrecht in 1672, (A.J.) v(an) d(e) V(en), (Maandblad van Oud-Utrecht, 41, 5, mei 1968), p. 45-47, afb. p. 47
- De Domkerk te Utrecht in 1672 naar aanleiding van een schilderij in het Oud-Katholiek Museum, (A.J.) v.d. V(en), (De Oud-Katholiek : Weekblad voor de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, LXIV, 1948), p. 197 f.
- Geschiedenis van de provincie Utrecht [van 1528 tot 1780- zie tot 1528 voor titelbeschrijving], coörd. red. C. Dekker, Ph. Maarschalkerweerd, J.M. van Winter ... [et al.] (Utrecht, 1997), afb. in kleur p. 353
- Honderd jaar Vereniging Rembrandt, [cat. Wilma Godschalk] (Utrecht, 1983), cat. nr. 15
- Katholiek in de Republiek : De belevingswereld van een religieuze minderheid, Carolina Lenarduzzi (Nijmegen, 2019), p. 128, met afb. in kleur
- Madonna met wilde rozen en een selectie van zestiende- en zeventiende-eeuwse meesterwerken uit Utrecht, Liesbeth M. Helmus (Utrecht, 1997), p. 109-112, met afb. in kleur p. 111, detail in kleur p. 110
- Nederlandse architectuurschilders 1600-1900, [voorw. M. Elizabeth Houtzager. tekst Hans Jantzen] (Utrecht, 1953), cat. nr. 101
- Röntgenonderzoek van de oude schilderijen in het Centraal Museum te Utrecht, M.E. Houtzager ... [et. al.] (Utrecht, 1967), p. 270-271
- Schilderkunst tot 1850. De verzamelingen van het Centraal Museum Utrecht [cat. nrs. 591-902], Liesbeth M. Helmus (Utrecht, 1999), pp. 1484-1485, cat. nr. 670, met afb.
- 't Schrickelik tempest : onheil over de Dom van Utrecht, 1 augustus 1674, Irmin Visser, (Locus : tijdschrift voor studenten en docenten cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit, 12, 27 (12/1), 2010), p. 31, p. 32 afb. in kleur.
- Tegen de Vrede! Utrecht en de vredesonderhandelingen in Munster, samenst. Renger de Bruin en Dirk Faber. Renger de Bruin. Dirk Faber (Utrecht, 1998), afb. p. 12 (niet genummerd)
- Een Toscaanse prins bezoekt Nederland : De twee reizen van Cosimo de' Medici 1667 - 1669, bezorgd, ingeleid en geannoteerd door Lodewijk Wagenaar, uit het italiaans vertaald door Bertie Eringa (Amsterdam, 2014), pp. 46-47, afb. in kleur
- Utrecht : tale of the city, Renger de Bruin, René de Kam, Kaj van Vliet (Utrecht, 2022), p, 100, afb. in kleur
- Utrecht in de branding : deel 2, A. Graafhuis, (Spiegel Historiael, 7, 7/8, juli-aug. 1972), p. 405
- Utrechts verleden in vogelvlucht, Renger de Bruin, René de Kam, Kaj van Vliet (Utrecht, 2017), p. 100, afb. in kleur
- De Utrechtse Domtoren : Trots van de stad, René de Kam, Frans Kipp, Daan Claessen (Utrecht, 2021), p. 265, met afb. in kleur
- Van Willibrord tot wereldraad = from Willibrord to world council : enige aspecten van het geestelijk leven in Utrecht door de eeuwen heen = some aspects of the spiritual life in Utrecht through the ages (Utrecht, 1972), cat. nr. 106 met afb.
Tentoonstellingen
- TROTS VAN DE STAD: De Utrechtse Domtoren, Centraal Museum, Utrecht, 2016
- In Vredesnaam, Centraal Museum, Utrecht, 2013
- Utrechters dromen van Rome, Centraal Museum, Utrecht, 2008
- 750 jaar gotische Domkerk, Centraal Museum, Utrecht, 2004
- Tegen de Vrede! Utrecht en de vredesonderhandelingen in Munster, Domkerk Utrecht, Utrecht, 1998
- Madonna with Wild Roses and other Masterpieces from Utrecht, Sinebrychoff Art Museum, Helsinki, 1997
- Madonna with Wild Roses and other Masterpieces from Utrecht, Nationalmuseum, Stockholm, Stockholm, 1997
- De keuze van Simon Levie : oude meesters uit de collectie van het Centraal Museum Utrecht, Centraal Museum, Utrecht, 1995
- 100 jaar Vereniging Rembrandt, Centraal Museum, Utrecht, 1983
- Van Willibrord tot Wereldraad, Aartsbisschoppelijk Museum, Utrecht, 1972
- Hoe goud was de Gouden Eeuw?, Hedendaagse Kunst-Utrecht, Utrecht, 1972
- Jubileumtentoonstelling Vereeniging Rembrandt, Centraal Museum, Utrecht, 1958
- Nederlandse architectuurschilders 1600-1900, Centraal Museum, Utrecht, 1953
Duurzame url
Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/collect.C3EF6940-3043-4D8A-93F8-472473A96EC4
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!