Jan Anthony d’Averhoult stamde uit een Hugenotengeslacht dat eind 17de eeuw naar Nederland was gevlucht. Hij ging volgens familietraditie het leger in, maar in 1785 sloot hij zich aan bij de revolutionaire Patriottenbeweging. Op 9 mei 1787 versloeg hij als schutterijaanvoerder een stadhouderlijke legereenheid. Na het neerslaan van de revolutie door Pruisische troepen een half jaar later vluchtte hij naar Frankrijk, waar hij op grond van zijn afkomst het staatsburgerschap kreeg. Vanaf 1789 deed hij mee aan de Franse Revolutie. In 1792 werd hij zelfs parlementsvoorzitter. Als zodanig is hij afgebeeld door Louis Léopold Boilly.
Jan Anthony d’Averhoult stamde uit een Hugenotengeslacht dat eind 17de eeuw naar Nederland was gevlucht. Hij ging volgens familietraditie het leger in, maar in 1785 sloot hij zich aan bij de revolutionaire Patriottenbeweging. Op 9 mei 1787 versloeg hij als schutterijaanvoerder een stadhouderlijke legereenheid. Na het neerslaan van de revolutie door Pruisische troepen een half jaar later vluchtte hij naar Frankrijk, waar hij op grond van zijn afkomst het staatsburgerschap kreeg. Vanaf 1789 deed hij mee aan de Franse Revolutie. In 1792 werd hij zelfs parlementsvoorzitter. Als zodanig is hij afgebeeld door Louis Léopold Boilly.
opschrift m.r., op opengeslagen boek : CONSTITUTION FRANÇAISE
opschrift m.r., op document : Departement Des ard[ennes]
opschrift m.r., op rug van boek : LOI // [...]
wapen op achterzijde op papier (tussen spieraam aan de bovenhelft) : l.b.: wapen van d'Averhoult; l.o.: wapen van Hoeuft; r.b.: wapen van de Valke; r.o.: wapen van Gruijs. In het midden: d'Averhoult [?]
Jan Anthony d'Averhoult (Utrecht 31-10-1756 - Sédan 10-08-1792) was lid van de vroedschap als aanhanger van de patriottenbeweging, de anti-Oranjegezinde partij. Hij stond aan het hoofd van het vrijwilligersleger dat op 9 mei 1787 bij Vreeswijk de stadhouderlijke troepen op de vlucht joeg. Bij de inval van de Pruisen, later datzelfde jaar, werd hij gevangen genomen. Na zijn vrijlating week hij uit naar naar Frankrijk zijn stamland. In 1789 nam hij deel aan de Franse Revolutie en in begin 1792 bracht hij het zelfs voor korte tijd tot voorzitter van de Franse Nationale Vergadering. In die hoedanigheid werd hij door Boilly geportretteerd. Na de val van Lodewijk XVI in augustus 1792 probeerde de monarchist d'Averhoult het land te ontvluchten. Om niet in handen van de vijand te vallen pleegde hij zelfmoord. Uit een 1793 gedateerde kwitantie blijkt dat de tante van J.A.d'Averhoult, Josina B. d'Averhoult f 525, - betaalde aan kunthandelaar François Elia voor 'un portaret de son neveu' (Het Utrechts Archief, familiearchief Taets van Amerongen, inv.nr. 30). Contemporaine lijst. Door de bedoeking is het wapen van d'Averhoult, dat op de achterzijde van het originele doek was geschilderd, niet meer zichtbaar. Een foto bevindt zich in de documentatie van het Centraal Museum.
Documentatie
Adel en ridderschap in Utrecht, Renger E. de Bruin, (Zwolle, 2023), p. 302, afb. kleur, r.m.
Centraal Museum Utrecht : overzicht 1972-1981, Afdeling Educatie en Voorlichting, (Utrecht, 1983), p. 28
Centraal Museum Utrecht Mededelingen nr. 32 = Himalaya : J.C.J. van der Heyden, red. Frans van Burkom ... [et al.]. ontwerp J.C.J. van der Heyden, (Utrecht, 1981), 181 onder aanwinsten (met foutieve datering)/[geen paginering, met afb.]
Tentoonstellingen
De wereld van Utrecht. Topstukken uit vijf collecties, Centraal Museum, Utrecht, 2016 - 2022
Die Hugenotten, Deutsches Historisches Museum, Berlijn, 2005 - 2006
Nieuwe aanwinst: twee 18de-eeuwse terracotta's van W.H. van de Wall, Centraal Museum, Utrecht, 2004
Duurzame url
Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL:
