Dit object is nu niet in het museum te zien
Titel
Portret van paus Adrianus VI (1459-1523)
Vervaardiger
kopie Jan van Scorel (Schoorl 1495 - 1562 Utrecht)
Datering
ca 1625
Materiaal / Techniek
Inventarisnummer
2244
Objectnaam
Verwerving
aankoop 1840
Afmetingen
hoogte 93 cm
breedte 73.6 cm
hoogte (met lijst) 104.5 cm
breedte (met lijst) 85.1 cm
diepte (met lijst) 4 cm
Opschriften / merken
- niet gesigneerd, niet gedateerd
Geassocieerd onderwerp
Geassocieerde periode
Motief
Opmerkingen
Adriaan Florisz. (Utrecht 1459- Rome 1523) studeerde in Leuven, was hoogleraar in de theologie in Leuven. Daarnaast was hij in Utrecht kanunnik van de Domkerk, kanunnik en thesaurier van de Mariakerk en proost van Oudmunster. Hij was leermeester van Karel V, en vanaf 1515 verbleef hij, als kardinaal en regent namens Karel V, in Spanje. In 1522 werd hij tot paus gekozen. Zie ook inv.nrs. 1171-1173. Verschillende bronnen vermelden dat Jan van Scorel in Rome portretten van paus Adrianus VI schilderde. De Venetiaanse gezant Marino Sanuto schrijft in zijn dagboek d.d. 24-25-05-1523, dat een jonge Nederlandse schilder bezig is aan twee portretten van de paus. Zie Faries 1972, p. 227. Karel van Mander 1604, p. 235 verso, en Arnoldus Buchelius (zie Hoogewerff en Van Regteren Altena 1928, p. 64) vermelden dat Scorel in Rome een portret van de paus schilderde dat zich later in het pauscollege te Leuven bevond. Volgens Buchelius schonk hij een tweede exemplaar van dit portret aan de Mariakerk te Utrecht. Vanuit Rome stuurde Scorel een portret van de paus naar Adriaan van Marselaer te Antwerpen. In de begeleidende brief d.d. 26-05-1524 staat dat hij dit portret twee maanden voor de dood van de paus schilderde. Zie Faries 1972, p. 156. Geen van deze portretten is tegenwoordig bekend. Zowel in Leuven als in Utrecht zijn verschillende kopieën aanwezig. Zie Utrecht/Leuven 1959, pp. 199-201 en cat. nrs. 347-354, pp. 251-257.
Documentatie
- 'De Loet', 's-Hertogenbosch : 650 jaar stedelijke geschiedenis, Jan van Oudheusden tekst en samenst. ; Jac Biemans beeldred. (Zwolle, 2008), p. 107, afb. in kleur.
- Adriaen Florisze, A. van Duinkerken, (Jaarboekje van Oud-Utrecht, 1942), afb. t.o. p. 83
- Beeltenissen van Paus Adrianus VI in Utrecht aanwezig, door Maria Elisabeth Houtzager ([Utrecht], [1959]), p. 59, 61, afb. 2
- Beeltenissen van Paus Adrianus VI in Utrecht aanwezig, M.E. Houtzager, (Jaarboekje van Oud-Utrecht, 1959), p. 59, 61, afb. 2
- Carolus : Keizer Karel V 1500-1558, red. Lothar Altringer ... [et al.] (Gent, 1999), p. 198
- Catalogue of Paintings 1363-1600 : Centraal Museum Utrecht, project dir. and final ed. Liesbeth M. Helmus ; co-ed. Molly Faries and Liesbeth M. Helmus ; authors Molly Faries, Liesbeth M. Helmus and Dorien Tamis ; with contr. by J.R.J. van Asperen de Boer, Felice Geurdes and Peter Klein (Utrecht, 2011), pp. 281-285, met afb. in kleur en technisch onderzoek
- De Catalogus der schilderijen [1952] (Utrecht, 1952), cat. nr. 263
- Catalogus der schilderijen in het Museum Kunstliefde, A.D. de Vries en A. Bredius ; m.m.v. S. Muller (Utrecht, 1885)
- Catalogus der schilderijen in het Museum Kunstliefde, A.D. de Vries en A. Bredius ; m.m.v. S. Muller (Utrecht, 1885)
- Catalogus der tentoonstelling van oude schilderkunst te Utrecht, voorw. [en cat.] E.W. Moes, C. Hofstede de Groot ([Utrecht], 1894), cat. nr. 200
- Catalogus van het Historisch Museum der stad [1928, cat. nrs. 1-1403], W.C. Schuylenburg (Utrecht, 1928), cat. nr. 114
- Catalogus van het Museum van Oudheden [1878], door S. Muller Fz.. S. Muller Fz. (Utrecht, 1878), cat. nr. 2136
- Catalogus van het Museum van Oudheden [1904], door S. Muller Fz.. S. Muller Fz. (Utrecht, 1904), cat. nr. 3412
- Catalogus van schilderijen der Utrechtsche School (Utrecht, 1941), cat. nr. 176
- Centraal Museum Utrecht : catalogus der schilderijen [1933], inl. W.C. Schuylenburg. [tekst] C.H. de Jonge ([Utrecht], 1933), cat. nr. 176
- Het culturele netwerk van Jan van Scorel : schilder, kanunnik, ondernemer en kosmopoliet, Gaila Jehoel (Hilversum, 2020), p. 356, afb.
- De doop van Christus : Jan van Scorel in Haarlem, Ariane van Suchtelen, i.s.m. Jessica Roeders en Jorine Koenen (Haarlem, 2015)
- Early Netherlandish Painting XII - Jan van Scorel and Pieter Coecke van Aelst, Max J. Friedländer (Leyden, 1975), cat. nr. K 350 a op p. 125; pl. 186
- Herdenkingstentoonstelling Paus Adrianus VI : gedenkboek, catalogus : Utrecht, Centraal Museum, 28 september-15 november; Leuven, Stadhuis, 23 november-20 december 1959, [verantwoording M.E. Houtzager, J. Coppens] (Utrecht, 1959), cat. nr. 351 op p. 255; p. 199
- Jan van Scorel, [voorrede M. Elisabeth Houtzager. inl. G.J. Hoogewerf] (Utrecht, 1955), cat. nr. 5
- Jan van Scorel ([Schoorl, 1986])
- Jan van Scorel 1495-1562 : schilder voor prinsen en prelaten, J.A.L. de Meyere (Utrecht, 1981), p. 54, nr. 12, met afb.; afb. 23 op p. 12
- Kroniek van Nederland, [idee Bodo Harenberg; tekst Aarts Aarsbergen, René van Beek, Jos Beelen ... et al.] (Amsterdam, 1987), p. 232, met afb.
- Met kennis van zaken : Wetenschap en onderwijs in Antwerpen vanaf 1500, Helma De Smedt (red.) (Antwerpen, 2019), p. 47, met afb. in kleur
- De Nederlandse Paus : Adrianus van Utrecht 1459-1523, Twan Geurts (Amsterdam, 2017), p. 160, met afb. in kleur
- Die Päpste : und die Einheit der Lateinischen Welt. Antike - Mittelalter - Renaissance, Herg. Alfried Wieczorek, Stefan Weinfurter (Mannheim, 2017), pp. 491-492, met afb. in kleur p. 491
- Röntgenonderzoek van de oude schilderijen in het Centraal Museum te Utrecht, M.E. Houtzager ... [et. al.] (Utrecht, 1967), p. 266-267
- Een schilderij centraal : De Jeruzalemvaarders van Jan van Scorel, [ten geleide Adeline M. Janssens ; voorwoord door E. de Jongh] (Utrecht, 1979), p. 4, afb. 7
- Schilderkunst tot 1850. De verzamelingen van het Centraal Museum Utrecht [cat. nrs. 591-902], Liesbeth M. Helmus (Utrecht, 1999), pp. 1402-1403, cat. nr. 603, met afb.
- Sint-Maarten in Utrecht, Chris van Deventer (Ϯ) en René de Kam (Utrecht, 2022), p. 37 r.o, afb. in kleur
- Stappen door m'n stadsie : (on)bekend Utrecht in dertig heim-weetjes, Iris Dijkstra (Zwolle, 2021), p. 139, met afb.
- Stedelijk archief der stad Utrecht, door H.M.A.J. van Asch van Wyck, (Kronijk van het Historisch Gezelschap te Utrecht, 4, 1848), ws. p. 176
- Utrechtse biografieën 3 : levensbeschrijvingen van bekende en onbekende Utrechters, red. J. Aalbers ... [et al.] (1996), afb. op p. 13
- De Utrechtse Parade 1495-1995 : van Van Scorel tot Rietveld en Koch, red. Renger de Bruin, Jos de Meyere, Suzanne de Sitter. teksten Hanneke Adriaans, Marja Bosma, Renger de Bruin, Roman Koot, Jos de Meyere, Ida van Zijl (Utrecht, 1994), p. 15, afb. 4 in kleur
- Verleden in verf : de Nederlandse geschiedenis in veertig schilderijen, Hans den Hartog Jager en Pieter Steinz (Amsterdam, 2011), pp. 71-76, met afb. in kleur
- Verzameling van oud beeldwerk en andere oudheden, schilderijen en teekeningen, meestal tot de Stad Utrecht betrekking hebbende, behoorende tot het Archief derzelve stad [c.1846] ([c.1846])
- Verzameling van oud beeldwerk en andere oudheden, schilderijen en tekeningen, meestal tot de stad Utrecht betrekking hebbende, behoorende tot het Archief derzelve stad [1846] (Utrecht, 1846 ca.), afd. II, nr. 14
- Verzameling van oud beeldwerk en andere oudheden, schilderijen en tekeningen, meestal tot de stad Utrecht betrekking hebbende, behoorende tot het Archief derzelve stad [1847] (Utrecht, 1847 kort na), afd. III, nr. 14
- Zestiende-eeuwse ramen van de Klaaskerk, P.H. Damsté, (Maandblad van Oud-Utrecht, 43, 1970), afb. op p. 16
Tentoonstellingen
- Paus Adrianus VI - wereldleider uit Utrecht, Museum Catharijneconvent, Utrecht, 2022
- The Popes and the Unity of the Latin World: Antiquity - Middle Ages - Renaissance, Reiss-Engelhorn-Museen, Mannheim, 2017
- TROTS VAN DE STAD: De Utrechtse Domtoren, Centraal Museum, Utrecht, 2016
- Scorels Roem. Hoe een Utrechtse schilder de Renaissance naar het Noorden bracht, Centraal Museum, Utrecht, 2009
- Utrechters dromen van Rome, Centraal Museum, Utrecht, 2008
- Karel V en Utrecht, Centraal Museum, Utrecht, 2000
- Hochrenaissance im Vatikan. Kunst und Kultur am Hof der Päpste (1503-1534), Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland, Bonn, 1998
- De Utrechtse Parade 1495-1995, van Van Scorel tot Rietveld en Koch, Centraal Museum, Utrecht, 1994
- The Dutch world of painting, Vancouver Art Gallery, Vancouver, 1986
- Paus Adrianus VI, Stadhuis Leuven, Leuven, 1959
- Paus Adrianus VI, Centraal Museum, Utrecht, 1959
- Tentoonstelling van schilderijen der Utrechtsche School, Centraal Museum, Utrecht, 1941
Duurzame url
Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/collect.A14B5818-4BB3-4DEC-A053-296760CD91D3
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!