De twee grote kapitelen behoren tot de absolute topstukken van het Centraal Museum. Het rechter kapiteel is bedekt met naar buiten krullende acanthusbladeren, op de dekplaat zijn ritmische rankmotieven te zien. Op één zijde hebben kleine vogels zich tussen de stengels verstopt. Het linker kapiteel laat vier grote adelaars zien met kleine vogels in hun klauwen. De koppen zijn verloren gegaan. De kapitelen zijn afkomstig uit een hoogstaand atelier in het Rijnland. Misschien werden ze gekocht door Heinrich, abt van de Paulusabdij, die uit die regio kwam. Na een grote brand in 1148 herbouwde hij de abdij.
1/4
De twee grote kapitelen behoren tot de absolute topstukken van het Centraal Museum. Het rechter kapiteel is bedekt met naar buiten krullende acanthusbladeren, op de dekplaat zijn ritmische rankmotieven te zien. Op één zijde hebben kleine vogels zich tussen de stengels verstopt. Het linker kapiteel laat vier grote adelaars zien met kleine vogels in hun klauwen. De koppen zijn verloren gegaan. De kapitelen zijn afkomstig uit een hoogstaand atelier in het Rijnland. Misschien werden ze gekocht door Heinrich, abt van de Paulusabdij, die uit die regio kwam. Na een grote brand in 1148 herbouwde hij de abdij.
De kapitelen werden in 1837, samen met de bijbehorende basementen, gevonden bij de bouw van de arrondissementsrechtbank in Utrecht op de plaats waar de St. Paulusabdij had gestaan. Bisschop Ansfried stichtte deze abdij in 998 op de hoogte Hohorst bij Amersfoort. Bisschop Bernold liet de abdij omstreeks 1050 overbrengen naar de abdij die hij in Utrecht had laten bouwen. In 1148 viel de abdij voor een groot deel ten prooi aan een grote stadsbrand. De kapitelen en basementen werden vermoedelijk kort na 1148 bij de herbouw van de abdij vervaardigd en geplaatst. Ze staan vermeld in oudste beschrijving van de stedelijke verzameling, uit1838, als nr. 5a en 5b. Zie: J. Klinckaert, Beeldhouwkunst tot 1850. De verzamelingen van het Centraal Museum Utrecht [Utrecyht 1997), pp. 41-43.
Documentatie
Adel en ridderschap in Utrecht, Renger E. de Bruin, (Zwolle, 2023), p. 59, afb. in kleur, r.o.
Beelden uit Utrechts gouden Middeleeuwen. De collectie beeldhouwkunst, Jan W. Klinckaert, (Museumtijdschrift [Vitrine], 7; 12, 1999-11), 34-38, p. 35, met 2 afb. in kleur
Beeldhouwkunst tot 1850. De verzamelingen van het Centraal Museum Utrecht [cat. nrs. 1-243], Jan Klinckaert, (Utrecht, 1997), pp. 185-186, cat. nr. 5, met afb.; pp. 41-43, met afb. in kleur (kapiteel met vogels)
Tentoonstellingen
Beeldhouwkunst voor de Beeldenstorm, Nicolaïkerk (Utrecht), Utrecht, 2007
Rhein und Maas, Kunst und Kultur 800 - 1400, Musée Royaux d'Art et d'Histoire, Brussel, 1972
Rhein und Maas, Kunst und Kultur 800 - 1400, Kunsthalle, Keulen, Keulen, 1972
Duurzame url
Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL:
