Title
Gezicht op de buitenplaats Petersburg bij Nigtevecht: voorzijde en achterzijde
Artist
Daniël Stopendaal (Amsterdam 1672 - 1726 Amsterdam)
Dating
1719
Material and technique
Object number
22597
Object type
Acquisition
aankoop 1980
Dimensions
hoogte (blad) 36.9 cm
breedte (blad) 23.2 cm
hoogte (plaat) 23.2 cm
breedte (plaat) 19.8 cm
hoogte (bovenste ets) 14.5 cm
breedte (bovenste ets) 19.9 cm
hoogte (onderste ets) 14.3 cm
breedte (onderste ets) 19.8 cm
Inscriptions and markings
- opschrift l.o. bovenste ets: PETERSBURG, de Lust-plaets van de Wel Ede: gestrenge Heer Chris: // toffel van Brands, Ryks-Edelman, Hofraed en Resident &a, // van syne Czaersche Majesteyt &a. &a. &a. Resideerende tot Am: // sterdam, veelmaelen door syne en haere Keyserlycke en Czaer: // sche Majesteiten besogt.
- opschrift r.o. bovenste ets: PETERSBOURG, Lieu de Plaisance du Tres Noble Seigneur, Monsieur // Christoffel van Brands Gentil-homme de l'Empire Russien, // Conseiller de la Cour, & Resident de sa Majesté Czarienne &c. &c. // &c. Residant à Amsterdam Honorée plusieurs fois de la Presence // de Leurs Majestés Imperiales et Czariennes. /-/ 77
- opschrift l.o. onderste ets: PETERSBURGS Huis van agteren, van over // de groote Vyver te sien.
- opschrift r.o. onderste ets: La Maison de PETERSBOURG de derriere // au dessus du grand Vivier. /-/ 78.
What
When
More of the same motive
Remarks
Het buiten Petersburg bij Nigtevecht werd tussen 1709 en 1717 in opdracht van de Amsterdamse koopman Christoffel Brants (1664-1732) aangelegd. Brants, die jaren in Moskou gewoond had en door tsaar Peter de Grote (1672-1725) als een vriend beschouwd werd, noemde zijn buitenplaats naar de gelijknamige Russische stad, die in 1703 door tsaar Peter gesticht was. Toen de tsaar in 1717 Nederland bezocht, verhief hij Brants in de adelstand en benoemde hij hem tot hofraad. Tijdens dat bezoek deed hij ook de buitenplaats van Brants aan. De bovenste ets toont het gezicht op de buitenplaats Petersburg, met links op de voorgrond tsaar Peter en tsarina Catharina (1684-1727) in een jacht dat door de Amsterdamse vroedschap ter beschikking was gesteld. Op de steiger staat Brants het gezelschap op te wachten. De onderste ets is het gezicht op de achterzijde van Petersburg. De voortekening voor deze onderste ets bevindt zich in de collectie van het Centraal Museum (inv.nr.22596). Stopendael maakte een serie van twaalf etsen (nrs.77 t/m 88) van de buitenplaats Petersburg. Deze werden opgenomen in 'De Zegepralende Vecht', Amsterdam 1719. Een tweede editie van dit boek verscheen in 1720. Twee van deze etsen (nrs.83-84) uit de serie van twaalf ontbreken in de verzameling van het Centraal Museum. Uit het onderschrift op de prent die de voorzijde van Petersburg weergeeft, blijkt dat het exemplaar van het Centraal Museum een tweede staat is en dus in 1720 moet zijn uitgegeven. Het Franstalige onderschrift is bij de twee gewijzigd. Dit betekent dat de andere prenten uit de serie met gezichten op Petersburg in het Centraal Museum eveneens tot de editie van 1720 behoren. Naast de prenten van Petersburg bevinden zich in de collectie van het Centraal Museum nog drie andere etsen van Daniël Stopendael voor 'De Zegepralende Vecht'. Stopendael maakte in totaal 102 etsen voor 'De Zegepralende Vecht'. Later zou de serie prenten worden heruitgegeven, onder andere in 'De Vechtstroom, van Utrecht tot Muyden', Amsterdam 1791 en in A. Rademaker, 'Hollandsche Arkadia', z.p.1807. Uit welke edities de exemplaren van het Centraal Museum afkomstig zijn, valt soms niet vast te stellen, omdat de latere drukken doorgaans niet verschillen van de vroegste drukken.
Documentation
- De buitenplaats Petersburg, een ontwerp van Simon Schijnvoet, Meijer, Jola, afb. 5 (nr. 77) en afb. 6 (nr. 78)
- De Zegepralende Vecht, A. de Leth (Amsterdam), nrs. 77 en 78
Questions?
Do you have a remark or extra information on this object? Please let us know!