Menu

Een ode aan de stoel

De stoel als experiment, verhalenverteller, verbinder van culturen, maatschappelijke metafoor, statussymbool én aan de stoel als kunstobject.

Al deze thema’s zie je in deze tentoonstelling met meer dan 100 onverwachte stoelen.

Al in de garderobe staat de stoel centraal. Hier ligt je jas op een stoel die in Utrecht van straat is geplukt.

Co-curator en ontwerper Joost van Bleiswijk geeft de afgedankte stoelen hier een tweede leven. 

Elke verweesde stoel heeft een eigen verhaal. Ontdek deze verhalen in de garderobe.

Anna Aagaard Jensen zit wijdbeens in haar stoel Basic Instinct

de stoel als maatschappelijke metafoor    ———

Anna Aagaard Jensen zet met haar stoel A Basic Instinct vrouwen in hun kracht door ze wijdbeens te laten zitten en ruimte in te laten nemen.

Ervaar het zelf en #neemplaats. In de tentoonstelling kun je aan deze hashtag zien op welke stoelen je mag zitten. 

Foto: Iris Rijskamp

Stoel van rubber op kinderformaat

de stoel als experiment   ———

“Het experimenteren en proberen hoort erbij als onderdeel van het spel, met als doel om die ene stoel te kunnen maken die ertoe doet.”
- Richard Hutten

Op de stoel raakt geen ontwerper uitgekeken. Het is een ware designuitdaging. 

Richard Hutten, Kinderstoel 'Bronto' 1997

De hand van Mina Abouzzari op de rugleuning van de door haar ontworpen stoel

de stoel als verbinder van culturen   ———

Mina Abouzahra slaat met haar ontwerp een brug tussen Nederlandse en Marokkaanse cultuur. 

Met handgeweven, kleurrijk Marokkaans textiel geeft Abouzahra een sobere Nederlandse klassieker een complete makeover.

Foto: Joost Termeer (underpromise agency)

Matteo Guarnaccia bij zijn project van 8 stoelen

Kun je een land portretteren door middel van een stoel? En hoe wordt ons (zit)gedrag bepaald door onze cultuur?

Ontwerper Matteo Guarnaccia probeert met zijn Cross Cultural Chairs de cultuur van acht dichtbevolkte landen te vangen in acht stoelen.

Deze bijzondere serie werd vorig jaar aangekocht en is nu voor het eerst te zien.

Foto: Michele Foti

Troon van hout

de stoel als statussymbool   ———

De stoel kan ook staan voor macht en status. Denk maar aan de troon, al duizenden jaren dé stoel voor de grootste machtshebber.

Dit is de troon van koning Béhanzin, de laatste koning van Dahomey, het huidige Benin. Wat gebeurt er als je een koning onttroont? Ontneem je hem dan ook zijn macht?

Thierry Oussou, Impossible is nothing, 2016

De stoel kan betekenis geven aan wie erop zit maar hij kan ook pijnlijk leeg blijven. Dit spreekt uit het stoelenprotest van nabestaanden van de MH17 slachtoffers. 

Elk jaar plaatsen zij 298 lege klapstoelen tegenover de Russische ambassade in Den Haag. Deze lege stoelen staan symbool voor de onschuldige burgerslachtoffers en de roep van nabestaanden om verantwoording en rekenschap.

Kunstwerk/stoel van Victor Onna

de stoel als kunstwerk  ———

En als de stoel zijn functie verliest, is het dan nog wel een stoel?

Sommige stoelen zijn niet gemaakt om op te zitten, maar om je over te verbazen, te verwonderen of je aan het denken te zetten.

Zoals dit ontwerp van Victor Sonna.

Victor Sonna, Adieu l'enfance -HOLY 2-13, 2020

Zo'n vijftig spraakmakende stoelen uit de collectie van het museum zie je in deze tentoonstelling. De andere vijftig zijn in bruikleen van andere musea en verzamelaars.

De collectie omvat véél meer stoelen, wel 1100. Die wachten rustig hun beurt af, in het stoelendepot.

Stoel neemt Stelling is dé kans om enkele nooit eerder tentoongestelde aankopen te zien.

Praktische informatie

Stoel neemt stelling

Ontdek de verrassende verhalen achter meer dan 100 stoelen.

Heb je ooit stilgestaan bij de stille kracht van stoelen? In Stoel neemt stelling nodigen we je uit om na te denken over de vele vormen en betekenissen van het zitmeubel dat velen van ons dagelijks gebruiken. Van revolutionaire productiemethodes en iconische ontwerpen, tot symbolische stoelen met een boodschap: Stoel neemt stelling brengt met meer dan 100 uiteenlopende ontwerpen een ode aan de stoel.

Ontdek de verhalen die schuilgaan achter het bescheiden silhouet van een stoel en de grenzeloze creativiteit van makers. Sommigen laten zich inspireren door nieuwe technische mogelijkheden, terwijl anderen streven naar duurzame oplossingen. Duik in de uitdagende dilemma's waarmee ontwerpers worden geconfronteerd als ze zich afvragen of nieuwe ontwerpen écht iets unieks kunnen toevoegen aan het enorme aanbod van stoelen dat er al is.

Niet elke stoel is bedoeld om op te zitten. Verwonder je over artistieke interpretaties van stoelen die hun praktische functie overstijgen. Kunstenaars gebruiken stoelen als krachtige symbolen en dagen onze perceptie uit met onverwachte vormen en filosofische vragen. Zie hoe een stoel een stem kan geven aan degene die erop zit of een nieuw perspectief op de wereld om ons heen kan bieden.

De tentoonstelling bevat meer dan honderd stoelen van onder anderen Anna Aagaard Jensen, Mina Abouzahra, Kiki van Eijk, Bruce Nauman, Niki de Saint Phalle, Martí Guixé, Gerhard Richter, Gerrit Rietveld, Victor Sonna en Jessica Stockholder. Naast bijzondere bruiklenen zoals de Wrapped Arm Chair van Christo en Jeanne Claude, One and Three Chairs van Joseph Kosuth en The Chairs van David Hockney, zijn ook nooit eerder getoonde stoelen uit de eigen museumcollectie te zien. Waaronder enkele recente aanwinsten van Simone Post, El Warcha Design Studio en Mitchell Gilbert Messina. Niet alleen in de selectie, maar ook in de presentatie van de stoelen word je verrast: Joost van Bleiswijk is zowel co-curator als vormgever van de tentoonstelling.

Activiteitenprogramma

Aansluitend op Stoel neemt stelling is een activiteitenprogramma ontwikkeld. Zo geeft Jeroen Junte van DesignDigger een serie lezingen onder de naam ‘Stoel Centraal’. In samenwerking met de Vrije Academie geven we daarnaast nog twee lezingen in het najaar. Daarnaast zijn er diverse rondleidingen, vindt er een filmvertoning van de docu Monobloc - hoe een plastic stoel de wereld veroverde plaats én worden er meerdere edities van Centraal Laat georganiseerd. Bekijk hier het actuele overzicht.

Annex

In de Annex, de laatste zaal van de tentoonstelling, tonen we werk van Thierry Oussou. Met de installatie Impossible is Nothing (2016) toont Oussou de symbolische waarde van de stoel als statussymbool en stelt hij vragen over de toegang tot cultureel erfgoed. Lees hier meer over de Annex.

Centraal Museum x Whoppah

Speciaal voor Stoel neemt stelling werkt het Centraal Museum samen met Whoppah: de grootste marktplaats voor tweedehands design en kunst. Als onderdeel van de samenwerking presenteert Whoppah drie themacollecties van bijzondere stoelen, met als eerste thema: 'Stoel als sculptuur'. Bekijk hier de collectie.

Magazine

Bij Stoel neemt stelling verschijnt een prachtig vormgegeven magazine. Deze biedt verdieping op de thema’s uit de tentoonstelling. Het magazine is fysiek verkrijgbaar in het museum en digitaal in te zien via deze link.

Met dank aan:

Logo's website.png

Campagnebeeld: © Centraal Museum Utrecht / Joost Termeer 2021 (underpromise.agency)
Zaalfotografie: © Centraal Museum Utrecht / Gert Jan van Rooij / Jelle Draper

Documentatie

  • Chairman of the board, fotografie: Mikah de Wolf, styling: Renske van der Ploeg, (Het Financieele Dagblad, persoonlijk, sep 2023), pp. 62-69
  • Meanwhile : KiKi X Joost, (Eindhoven, 2021-)
  • Stoel neemt stelling, Inl. Bart Rutten, redactie Esther Darley, Natalie Dubois, Hans Schopping, auteurs Laurie Cluitmans, Catharina van Daalen, Esther Darley, Natalie Dubois, Bart Rutten, Anne van der Zwaag, Centraal Museum (Utrecht, 2023), 24 p.

Collectie in deze tentoonstelling

  • In deze tentoonstelling waren geen objecten uit de collectie van het Centraal Museum te zien

Duurzame url

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/exhibit.4CF4E731-FC3C-49C7-820D-295A5AF16D63

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze tentoonstelling? Laat het ons weten!

Doe mee

Meer…

Items

20 apr 2024 01 jun 2024

Workshop met Jhonie van Boeijen

Maak een ‘zelfportret’ aan de hand van supermarktproducten.

25 mei 2024, 14:00 - 15:30

Gesprekkenserie CM x FOTODOK

Over de impact van beeldcultuur.

09 mrt 2024 13:00 18 mei 2024 14:00

Op scherp in gebaren

Ontdek het Centraal Museum in Nederlandse Gebarentaal.

Top