In de periode september-november 1970 werd in het Centraal Museum een grote tentoonstelling over Karel Appel (1921-2006) gehouden. Het was dan ook niet zo verwonderlijk dat in oktober zijn schilderij 'De ontmoeting' uit 1951 kunstwerk van de maand was.

In 1948, ongeveer gelijktijdig met de 'action painters' in de Verenigde Staten, vormt zich in Europa een verwante groep van schilders. Hiertoe behoorden de Deen Jorn, de Belg Alechinsky en de Nederlanders Appel, Constant en Corneille. Ze verenigden zich onder de naam Cobra, samengesteld naar de beginletters van Copenhagen, Brussel en Amsterdam, de steden waar de kunstenaars woonden.

De Cobra-schilders bonden zich niet aan vaststaande regels en esthetische normen, proclameerden de spontaniteit als hoofdprincipe en wilden de toeschouwer intens betrekken bij de "beleving" van de kunstenaar. Volgens Appel bestaat de scheppende gedachte niet uit ideeën, maar is ze een ontmoeting van geest en materie. De voorstelling is niet een weergave van de werkelijkheid, ze "is" de werkelijkheid. Door voorstelling, kleur en vorm in hun werk wilden de Cobra-schilders de boodschap van een radicale omwenteling brengen om zo tot een nieuwe maatschappij te komen. Ze verkondigden en verdedigden stellingen die als revolutionair golden en aanvankelijk slechts door enkelen werden begrepen en gewaardeerd, maar die in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw door een jongere generatie werden herkend.

In de toelichting op het schilderij 'De ontmoeting' wordt geschreven over een "felle dynamiek" waardoor het werk gekenmerkt wordt. Veertig jaar later valt op hoe beheerst en geraffineerd Appel dit doek heeft geschilderd. Twee figuren die we nú direct herkennen als vogels, ontmoeten elkaar; dat bij een eerste ontmoeting het visueel contact belangrijk is, wordt als het ware 'uitgelegd' aan de hand van de grote ogen van beide vogels.

Van augustus 1963 tot en met december 1972 werd elke maand speciale aandacht geschonken aan een object uit de collectie van het Centraal Museum.
Het museum bezit in 2013 drie schilderijen en drie prenten van Appel.

Documentatie

  • Kunstwerk van de maand oktober 1970, Centraal Museum (Utrecht, 1970)

Collectie in deze tentoonstelling

Duurzame url

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/exhibit.0058E951-0613-45EB-8FEA-21EE0A925E2A

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze tentoonstelling? Laat het ons weten!