Na de grote meesters van de renaissance was de Italiaanse schilderkunst min of meer tot stilstand geraakt. Caravaggio (1573-1610) heeft die verstarring doorbroken door te kiezen voor taferelen uit het volksleven, maar vooral door de toepassing van contrastrijke licht-donker-effecten. Vanzelfsprekend volgden niet alle schilders deze zeer realistische richting, maar namen zij wel bepaalde elementen ervan over.

Zo wordt de stijl van de Utrechtse schilder Paulus Bor (ca 1600-1669) gekenmerkt door wat je gematigd Caravaggisme kunt noemen, smaakvolle kleurschikking, onopvallende anatomische vertekeningen en een voorliefde voor gedrongen vrouwenfiguren, met korte nek en aflopende schouders.

In het schilderij 'Voorstelling uit het Spaens Heydinnetje' (1641) vertelt Bor het verhaal van Preciosa, een adellijke schone die als kind door zigeuners was geroofd. Op het schilderij laat ze zich de hand lezen door de oude zigeunerin Majombe, nadat die hand "met goud was gekruist", dat wil zeggen tegen betaling van een goudstuk. De verliefde edelman die met de zigeuners rondtrekt om maar in Preciosa's nabijheid te kunnen vertoeven, kijkt toe. Later zal hij haar huwen, nadat Preciosa is herkend door haar verwanten.

"Men hoort door al de stadt, door alle groene velden,
En door het gansche rijck van desen handel melden,
De snelle weder-klanck die roeptet in het wout,
En al de werelt juyght dat Pretiose trout."

Het schilderij heette aanvankelijk 'De waarzegster'. Het werd in 1947 door de kunsthistoricus Remmet van Luttervelt in verband gebracht met het gedicht 'Het Spaens heydinnetje' van Jacob Cats. Het was gebaseerd op de novelle 'La Gitanilla' van Cervantes en maakte deel uit van een bundel die in 1637 was uitgegeven.

In 1927 kocht de bankier en makelier J.J.M. Chabot het werk en op dezelfde dag heeft hij het in bruikleen gegeven aan het Centraal Museum. Na zijn dood is het werk door het museum uit zijn nalatenschap gekocht. In juni 1965 was het te zien als Kunstwerk van de maand. Van augustus 1963 tot en met december 1972 werd elke maand speciale aandacht geschonken aan een of meerdere objecten uit de collectie van het Centraal Museum.