Op het Jonas Daniel Meyerplein in Amsterdam staat een groot bronzen beeld, 2.65 meter hoog, op een massieve stenen voetstuk: de monumentale uitvoering van De dokwerker van Mari Andriessen (1897-1979). Het monument werd opgericht ter herinnering aan de spontaan losgebroken staking van arbeiders in februari 1941. De februaristaking was de eerste grootschalige verzetsactie tegen de Duitse bezetter in Nederland en een massaal en openlijk protest tegen de Jodenvervolging.

Andriessen heeft een indrukwekkende rij sobere maar emotioneel-geladen oorlogsmonumenten gemaakt, onder meer in Enschede, Nijmegen en Putten. De dokwerker "(...) symboliseert met zijn gedrongen, brede lichaam en zijn ritmische stap, meer dan de gespannen driftigheid, het opgekropte leed en het koppige verzet, de saamhorigheid van gans het volk dat in één impulsief laaiende beweging en met onvermoede kracht gemene zaak maakte tegen de bezetter. Deze anonieme* dokwerker blijft niet alleen maar een dokwerker. Hij is een idee die de gestalte van een mens krijgt en een heel volk vertegenwoordigt. En dat is nu precies het wonderbare, het begenadigde in Mari Andriessen, wat hem bij onze grootste kunstenaars schaart; dit beeld maakt de beschouwer stil, beklemd**, doet hem het leed en de heldhaftigheid voelen van mens en van gemeenschap. Zo stijgt de betekenis van dit monument uit boven het feit dat het herdenkt."

Deze tekst werd geschreven, toen een voorstudie van De dokwerker als "kunstwerk van de maand" in augustus 1964 in het Centraal Museum geëxposeerd werd. Het museum had in 1951 het 68 cm hoge bronzen beeldje van Andriessen gekregen, deels in ruil voor afgietsels van objecten die op een tentoonstelling over Hettitische kunst te zien waren. Het museum Boymans van Beuningen in Rotterdam bezit ook een ontwerp voor De dokwerker, en wel uit 1950 en 71 cm hoog.

In september 1964 werd in het Centraal Museum een tentoonstelling geopend, waarop meer werk van Mari Andriessen was te zien.

* Mogelijk is hier het woord "anoniem" in overdrachtelijke zin gebruikt. Voor de schets van De dokwerker poseerde de timmerman Willem Termetz uit Haarlem.
** Wellicht wordt "beklemt" bedoeld.

In de serie Kunstwerk van de maand, die liep van augustus 1963 tot en met december 1972, werd elke maand speciale aandacht geschonken aan een of meerdere objecten uit de collectie van het Centraal Museum.