In de Nicolaïkerk, op het plein naast het museum, is een selectie uit de collectie middeleeuwse sculptuur van het Centraal Museum te zien. Tot 1550 was Utrecht de grootste stad van de Noordelijke Nederlanden en kende een bloeiende beeldhouwkunst. Door beeldenstormen, natuurrampen en stadsvernieuwing ging veel van de Utrechtse middeleeuwse beeldhouwkunst verloren. Maar er is ook veel behouden gebleven. Later teruggevonden beeldhouwwerk behoort nu tot de collectie van het Centraal Museum

Utrecht cultureel centrum van noordelijke Nederlanden

De tientallen kerken, kapellen en kloosters in Utrecht besloegen ongeveer een derde van het stedelijke grondgebied. De oude kerkgebouwen getuigen nog van de bloei en rijkdom die de stad ooit kende. De bisschopszetel maakte Utrecht niet alleen tot een kerkelijk, maar ook tot een politiek en economisch centrum. Door de grote rol van de kerk was Utrecht een bloeiend centrum voor de kunstnijverheid. Onder bisschop David van Bourgondië (1456-1496), bereikte de kunstproductie haar hoogtepunt. De rijke geestelijkheid, maar ook de adellijke families en welgestelde burgerij lieten hun godsvrucht en hun sociale status zien door schenkingen aan de kerken.

Bloei van de Utrechtse beeldhouwkunst

De vijftiende eeuw was de Gouden Eeuw van de Utrechtse beeldhouwkunst. De invloed van enkele uitzonderlijk goede meesters en hun ateliers is door heel Europa merkbaar. De belangrijkste meesters zijn Adriaan van Wesel (ca.1417- ca.1490), Jan van Schayk (werkzaam ca.1494 -1523) en een onbekende kunstenaar die wordt aangeduid als de ‘Meester van de Utrechtse Stenen Vrouwenkop’ (werkzaam ca. 1490-1525). De vloeiende slanke stijl van de gotiek is in de Utrechtse sculptuur van deze periode terug te vinden.

Geschiedenis van een Utrechtse parochiekerk

Naast enkele bijzondere laatmiddeleeuwse beelden, zijn er ook stukken te zien die specifiek verwijzen naar de geschiedenis van de Nicolaïkerk zelf. Zoals twee prachtig gedecoreerde gewelfschotels uit omstreeks 1470. Ook ligt er een grafsteen van de St. Antoniusbroederschap, die in de late middeleeuwen aan de kerk verbonden was. En om een idee te hebben van wat voor heiligenbeeldjes de parochianen veelal zelf hadden, is er een pijpaarden beeldje te zien van Sint Catharina van Alexandrië inclusief de mallen waarin het gemaakt is. In de late middeleeuwen was Utrecht een belangrijk productiecentrum van dergelijke goedkope beeldjes en veel van de gebruikte mallen zijn in 1844 eeuw teruggevonden tijdens de sloop van de stadswal.

Bezoekinformatie Nicolaikerk

Nicolaaskerkhof 8, Utrecht
nicolaikerk.nl