Verzamelaarskast

Dit zeventiende-eeuwse verzamelaarskabinet was bedoeld voor het
overzichtelijk bewaren van kostbaarheden. De verzameling zelf is later bij elkaar gebracht en heeft een
typisch achttiende-eeuws karakter.
Zo bevatten bijna alle laden in het
linker gedeelte van de kast monsters voor de bereiding van medicijnen, zogenoemde simplicia. In de laden rechts bevinden zich voornamelijk vlinders, insecten en andere
naturalia. De kast was in het bezit
van de Utrechtse hoogleraar in medicijnen Jan Isaac Wolterbeek (1773-1853). Het is zeer waarschijnlijk dat
zijn nazaten verantwoordelijk waren
voor de combinatie van verschillende
verzamelingen. Verzamelaarskabinetten
hadden ten doel het systematiseren
van kennis in allerlei categorieën.
De naturalia werden daarbij vaak
geordend volgens Linnaeus Systema
Naturae.

Toon alles + Toon minder -

Nu te zien

Titel

Verzamelaarskast

Vervaardiger

Anoniem Nederlands

Datering

ca. 1660 - ca. 1680

Materiaal / Techniek

eikenhout, gefineerd met palissanderhout en ebbenhout, palissanderhout, koper

Inventarisnummer

851

Objectnaam

kast, tafelkast, kabinet, rariteitenkabinet, meubilair

Verwerving

1893

Afmetingen

hoogte 142 cm
breedte 89.5 cm
diepte 46 cm

Fysieke beschrijving

De laden in de kast zijn uit gespijkerde delen opgebouwd, waarbij de zijden en de bodem in een sponning in de voorkant vallen. De bodems zijn onder de zijden gespijkerd en bestaan uit twee en soms drie delen evenwijdig aan de zijden. Sommige laden hebben een dikkere bodem en zijden die iets teruggeplaatst zijn ten opzichte van voorkant en bodem. De 9 en 10 genummerde voorkanten zijn op elkaar gelijmd, evenals de 18 en 19 genummerde; het betreft nu in beide gevallen een enkele lade, met zijden die twee maal zo hoog zijn als die van de andere laden. De laden zijn met schotten in vakken gedeeld; die met insecten zijn door glas afgedekt. Vrijwel alle laden hebben een uit twee delen opgebouwd schuifdeksel dat van achteren in groeven in de zijden schuift. De ladebodems schuiven op ladelopers die tegen de zijden van de kast zijn gelijmd en gespijkerd. De knoppen zijn met een pen in de voorzijden gelijmd.

Documentatie

Aspecten van de Nederlandse kunstgeschiedenis 1390-1970, R.H. Fuchs en Mieke Rijnders (Utrecht/Weesp, 1982), pp. 90-92, met afb.
Catalogus van het Museum van Oudheden [1878], supplement, S. Muller Fz. (Utrecht, 1878), cat. nr. 291 1x
Catalogus van het Museum van Oudheden [1904], door S. Muller Fz.. S. Muller Fz. (Utrecht, 1904), cat. nr. 401

Toon alles +Toon minder -

Gids door het Stedelijk Museum van Oudheden te Utrecht [1906], door S. Muller Fz. (Utrecht, 1906), p. 47, afb. t.o. p. 44
Gids door het Stedelijk Museum van Oudheden te Utrecht [1913], door S. Muller Fz. (Utrecht, 1913), p. 47, afb. t.o. p. 44
Graven naar het verleden : Archeologie van de lage landen, van ijstijd tot middeleeuwen, Gerrit van der Heide (Utrecht, 1975), None
Kunst en rariteiten in het Hollandse interieur, C. Willemijn Fock, (De wereld binnen handbereik : Nederlandse kunst- en rariteitenverzamelingen, 1585-1735, None, None, None None None), pp.81-83, afb. pp. 51-53
Kunstkasten en rariteitenkabinetten, Claudia Thunnissen, (None Tussen Kunst & Kitch, None, 27 (band 2), None None 1993), p. 632
Meubelen tot 1900 : De verzamelingen van het Centraal Museum Utrecht, Reinier Baarsen, Dirk Jan Biemond, Paul van Duin, Anne-Sophie van Leeuwen; red. Willemijn Fock en Ida van Zijl (Utrecht, 2005), pp. 170-174, met afb. in kleur
Nederlandse simpliciakasten, Raymond W.J.M. van der Ham, p. 39, afb. p. 49
Rembrandts schatkamer, red. Rob van den Boogert. [teksten] Ben Broos, Roelof van Gelder, Jaap van der Veen (Zwolle, 1999), afb. in kleur
Het Stedelijk Museum van Oudheden, J. de Vries, (None Eigen Haard : geïllustreerd volkstijdschrift, 22, None, None None 1896), p. 155, afb.
Van gildekast tot schoenendoos : Nederlandse simpliciaverzamelingen, Raymond van der Ham & Annette Bierman (Leiden, 2017), pp. 38-39, met afb. in kleur
Verslag over het voorgevallene in de gemeente-verzamelingen in 1893, aan Burgermeester en Wethouders aangeboden door de vaste Raadscommissie van bijstand in het toezicht op het oud-archief der Gemeente (Utrecht, 1894), pp. 24, 26
De wereld binnen handbereik : Nederlandse kunst- en rariteitenverzamelingen, 1585-1735, hoofdred. Ellinoor Bergvelt, Renée Kistemaker (Amsterdam, 1992), p. 48-49, 82-83 met afb.