Het onderwerp leent zich uitstekend voor een scène bij kaarslicht en Honthorst gebruikte het dan ook om er een van zijn mooiste nachtstukken van te maken. Taferelen die zich 's nachts afspelen bij het licht van een enkele kaars of toorts waren de specialiteit van 'Gherardo delle Notte', zoals hij bewonderend in Rome werd genoemd. De dramatische, maar natuurlijke lichtval van Caravaggio (1573-1610) had hem geïnspireerd tot het schilderen van deze scènes bij kunstmatig licht. Niet alleen in Italië maar ook in het Noorden maakte hij naam met zijn nachtstukken.
Dit object is nu niet in het museum te zien
Titel
De koppelaarster
Vervaardiger
Gerard van Honthorst (Utrecht 1592 - 1656 Utrecht)
Datering
1625
Materiaal / Techniek
Inventarisnummer
10786
Objectnaam
Verwerving
aankoop met steun van de Vereniging Rembrandt 1951
Afmetingen
hoogte 71 cm
breedte 104 cm
hoogte (met lijst) 90.5 cm
breedte (met lijst) 124.5 cm
diepte 9.5 cm
Opschriften / merken
- signatuur en datering r.b. (met verf): GvHonthorst, fesit . i625. (GvH ineen)
Motief
Opmerkingen
Het paneel is van walnotenhout. Zie het rapport d.d. 05-05-1998 van P. Klein in de documentatie van het Centraal Museum.
Documentatie
- 125 jaar openbaar kunstbezit : met steun van de Vereniging Rembrandt, Peter Hecht (Zwolle, 2008), pp. 112-113, met afb. in kleur
- 36a Mostra maestri Fiamminghi ed Olandesi del XVI-XVII secolo : collezionismo maggiore, cat. a cura di Luigi Caretto (Torino, 1995), onder cat. nr. 13
- aanwinst voor het Centraal Museum: De Koppelaarster door Gerard Honthorst, 1625, M.E. Houtzager, (Nieuw Utrechts Dagblad, 18 augustus 1951)
- Art Treasures in the Benelux Countries. Volume I: the Netherlands, F.A. van Braam (Deventer, 1958), p. 222, nr. 2532
- Ausstellung "Caravaggio und die Niederlande", H. Gerson, (Kunstchronik, V, 1952), p. 289
- Barockmalerei in den germanischen Ländern (Handbuch der Kunstwissenschaft), W. Drost (Wildpark en Potsdam, 1926), p. 125
- Baroque and rococo : art and architecture, Robert Neuman (Boston, 2013), p. 189, p. 188 afb. in kleur.
- Beeldenstorm : 5 : close-ups van beeldende kunst, Henk van Os. onder red. van Thijs Tromp en Ineke Mesdag (Amsterdam, 2001), pp. 105-106, met afb. 4 in kleur
- Het beste en het boeiendste uit de Hollandse schilderkunst van de Gouden Eeuw, Paul Schnabel (Zwolle, 2021), p. 230
- Bij 'De koppelaarster' van Gerard van Honthorst, J.-P. Franssens, (De Revisor : tweemaandelijks literair tijdschrift voor Nederland en Vlaanderen, 1; 30, 2003), pp. 106-107, met afb.; p. 32 afb. in kleur
- Caravage et le Caravagisme européen, G. Isarlo (Aix-en-Provence, 1941), p. 154
- Caravage et le Caravagisme européen, dl. 2, catalogues, G. Isarlo (Aix-en-Provence, 1941), p. 154
- Caravaggio and the Netherlands, Benedict Niolson, (The Burlington Magazine, 94, 594, september 1952), p. 251, noot 14
- Caravaggio en de Nederlanden, [samenst. cat. M. Elisabeth Houtzager en E.R. Meijer]. [tekst J.G. van Gelder, D. Roggen] (Utrecht, 1952), cat. nr. 49, afb. 35
- Caravaggio in Holland : Musik und Genre bei Caravaggio und den Utrechter Caravaggisten, hrsg. von Jochen Sander, Bastian Eclery und Gabriel Dette (Frankfurt am Main, 2009), p. 65, p. 66 afb. in kleur
- Caravaggio und die Niederländer, Arthur von Schneider (Marburg an der Lahn, 1933), p. 135 en 79
- Caravaggisten: een kwestie van selectie, Liesbeth M. Helmus, (Theodor Rombouts : virtuoos van het Vlaamse caravaggisme), p. 46, afb. in kleur
- Catalogue des tableaux, antiquités, objets d'art [...], 1951-07-3/10 (Amsterdam, 1951-07-03/10), p. 31, cat.nr. 584, met afb.
- De Catalogus der schilderijen [1952] (Utrecht, 1952), cat. nr. 152, afb. 31
- Het Centraal Museum te Utrecht: het oudste stedelijk museum van Nederland, J.A.L. de Meyere, (Maandblad van Oud-Utrecht, 61, 9, september 1988), p. 103, afb. 8 op p. 102
- Het Centraal Museum te Utrecht: het oudste stedelijk museum van Nederland, J.A.L. de Meyere, (Maandblad van Oud-Utrecht, 61, 9, september 1988), p. 43, afb.
- Centraal Museum Utrecht [topstukken; 2020], Voorw. Bart Rutten, Marco Grob, Jacqueline Rutten (prod.), Hans Schopping, Sheila Stafleu, Lotte Bont, Thomas de Bruin (red.) (Utrecht, 2020), p. 54, p. 55 afb. in kleur
- Dirck van Baburen : Schilder van wereldfaam, Leen Dekker (2017), p. 51, met afb. in kleur
- Dit is het Centraal Museum!, teksten Ninke Bloemberg, Marja Bosma, Renger de Bruin ... [et al.] ; eindred. Liesbeth M. Helmus, Hans Schopping (Utrecht, 2012), nr. 12, met afb. in kleur
- Dutch Art in Detail : Kunstwerken uit zeven eeuwen, Vormgeving Joost Grootens, tekst Liesbeth Helmus, Alied Ottevanger, Marja Bosma ... [et al.] (Eindhoven, 2014), p. 112-117, met afb. in kleur
- Een Dutch Painting in the Seventeenth Century, M.M. Kahr (New York, 1978), p. 41, afb.
- Filosofie van het kijken : kunst in ander perspectief : Eliasson, Moritz (...), Mieke Boon en Peter Henk Steenhuis (Rotterdam, 2009), p. 208, met afb. in kleur
- Gerard und Willem van Honthorst, Dissertation vorgelegt von Hermann Braun. H. Braun (Göttingen, 1966), pp. 197, 198, cat. nr. 60
- Gerard van Honthorst, De Koppelaarster, E.R. Meijer, (Jaarverslag Vereeniging Rembrandt tot Behoud en Vermeerdering van Kunstschatten in Nederland, 1950), pp. 14-15
- Gerrit van Honthorst : 1592-1656, J. Richard Judson, Rudolf E.O. Ekkart (Doornspijk, 1999), p. 18; pp. 227-228, cat. nr. 292, afb. XXIV in kleur en afb. 174
- Gerrit van Honthorst : a discussion of his position in Dutch art [1956], J.R. Judson (Den Haag, 1956), cat. nr. 199
- Gerrit van Honthorst : twenty-eight reproductions, with text and catalogue by G.J. Hoogewerff (The Hague, 1924), pp. 9, 12, afb. 13
- Geschiedenis van de provincie Utrecht [van 1528 tot 1780- zie tot 1528 voor titelbeschrijving], coörd. red. C. Dekker, Ph. Maarschalkerweerd, J.M. van Winter ... [et al.] (Utrecht, 1997), afb. in kleur p. 372
- Gherardo delle Notti : Quadri bizzarrissimi e cene allegre, Gianni Papi, Claudio Pescio, Gert Jan van der Sman ... [et al.] (Firenze, 2015)
- Hannah van Bart, ed. and comp. = red. en samenst. Hannah van Bart, Laurie Cluitmans, Eleonoor Jap Sam ; authors = auteurs Hannah van Bart, Allie Biswas, Hans den Hartog Jager, Bart Rutten (Prinsenbeek, 2023), p. 76, p. 80, met afb. z/w
- Hollandse Meesters uit Amerika, Ben Broos (Zwolle, 1990), p. 293, nr. 2, met afb.
- Holländische Malerei, J. Leymarie (Genève, Parijs en New York, 1956), p. 71 e.v.
- Honderd jaar Vereniging Rembrandt, [cat. Wilma Godschalk] (Utrecht, 1983), cat. nr. 31, met afb.
- Honthorst acquisition: A first for America, J.R. Judson, (M 5 (A quarterly Review of the Montreal Museum of Fine Arts, Canada), 1970-06), p. 4, 8, afb. op p. 9
- Jan Lievens und die Utrechter Caravaggisten, Rüdiger Klessmann, (Bulletin du Musée National de Varsovie, 3-4; 37, 1996), p. 188
- Jan van Bijlert (1597/98-1671) : schilder in Utrecht, door Paul Huys Janssen ([Utrecht], 1994), p. 86, noot 51
- Jan van Bijlert (1597/98-1671) : schilder uit Utrecht, doctoraalscriptie van Paul Janssen ([Utrecht], 1984)
- Die jonge meisje in de Zestiende en Zeventiende Eeuw, H.F.M. Peeters, (Spiegel Historiael, 2; 12, 1967-12), pp. 658-665
- Kerze : Motivgeschichte und Ikonologie, Katrin Seidel (Hildesheim, 1996), p. 245, afb. 139
- Keuze uit tien jaar aanwinsten 1951-1961, [inleid. Maria Elisabeth Houtzager] (Utrecht, 1961), cat. nr. 47, afb. 11
- De kunst van het kijken : iconografie van de Europese schilderkunst 14de-18de eeuw, Patrick de Rynck (Gent, 2004), pp. 258-259, met afb. in kleur
- Kunstwerk van de maand mei 1966 (Utrecht, 1966)
- Kwesties van betekenis : thema en motief in de Nederlandse schilderkunst van de zeventiende eeuw, E. de Jongh (Leiden, 1995), p. 16, afb. 5
- masters of candlelight : an anthology of great masters including Georges de La Tour, Godfried Schalcken, Joseph Wright of Derby, Christopher Wright (Landshut, 1995), pp. 20, 22, 122, afb. 9 op p. 22 (kleur)
- Masters of Utrecht : 17-19th Century Paintings from the Collection of Centraal Museum Utrecht, projectteam Sjarel Ex ... [et al.] ; authors Marja Bosma, Jos de Meyere (Nagasaki, 1994), p. 39, afb. 15 op p. 25
- The Musées de Hollande, J. Foucart (Parijs, 1965), afb. onder sectie 11, en detail
- Muziek aan de muur : muzikale voorstellingen in de Nederlanden 1500-1700, Eddy de Jongh (2008), p. 70, afb. 61 in kleur
- The Netherlandish Painters of the Seventeenth Century : volume two : Heem - Rombouts, Walther Bernt (London, 1970), nr. 542
- Die niederländischen Maler des 17. Jahrhunderts : Zweiter Band : Cornelis de Heem bis Theodor Rombouts, Walther Bernt ; Einl. von Hans Sauermann (München, 1948), nr. 396
- Nieuw licht op de Gouden Eeuw : Hendrick ter Brugghen en tijdgenoten, concept en cat. Albert Blankert en Leonard J. Slatkes ; met bijdr. van Marten Jan Bok ... [et al.] (Utrecht, 1986), cat. nr. 66, met afb.
- Nieuwe energie in het Centraal Museum : Het Centraal Museum heeft echt zin in 2018. Met een nieuwe directeur aan het roer gaat 'het beste kunstmuseum van Nederland' op zoek naar avontuur., Dirk van der Lit, (Leven! magazine Utrecht, 17, winter 2017/2018), p. 86/87, met afb. in kleur
- Nobel gezelschap of bordeel? : musicerend gezelschap van Jan van Bronchorst, Karel Moens, (Akkoord magazine, 15, 22, aug./sept. 2008), pp. 21-22 met afb. in kleur.
- Op het welweezen van de juffers, P.G. Bins (Den Haag/Rottterdam, 1973), p. 137
- Passie voor schilderijen : de verzameling Steengracht van Duivenvoorde, Annette de Vries ; met bijdr. van Quentin Buvelot (Voorschoten, 2012), pp. 10-11 afb. in kleur, p. 47 met afb. in kleur, p. 92, p. 93 afb. in kleur.
- La peinture Hollandaise, J. Leymarie (Genève, 1956), afb. p. 73
- Rembrandt and the Old Testament, Wolfgang Stechow, (Allen Memorial Art Museum Bulletin, 1; 51, 1998), p. 38, afb. 27 op p. 37
- Rembrandt in the collections of the National Gallery of Victoria, John Gregory, Irena Zdanowicz (Melbourne, 1988), p. 27, fig. 9
- Rembrandt och hans tid (Rembrandt and his age), Görel Cavelli-Björkman (red. cat.) (Stockholm, 1992), p. 116, afb. 7 a
- Review of Judson, Gerrit van Honthorst, B. Nicolson, (The Burlington Magazine, CII, 1960), p. 81
- Ruimte en perspectief, [tekst Hoos Blotkamp] (Utrecht, 1980), p. 23 afb.
- Röntgenonderzoek van de oude schilderijen in het Centraal Museum te Utrecht, M.E. Houtzager ... [et. al.] (Utrecht, 1967), p. 134, afb. 26, p. 135, pp. 242-243
- Schilderkunst tot 1850. De verzamelingen van het Centraal Museum Utrecht [cat. nrs. 291-590], Liesbeth M. Helmus (Utrecht, 1999), pp. 975-977, cat. nr. 293, met afb.; p. 169-172, afb. in kleur op p. 171
- Seliges Lächeln und höllisches Gelächter : das Lachen in Kunst und Kultur des Mittelalters, Winfried Wilhelmy (Hrsg.) (Mainz, 2012), p. 104 afb. in kleur, p. 105.
- El siglo de Durero : problemas historiográficas, éd. a cargo de Mar Borobia (Madrid, [2008]), pp. 148-149, met afb.
- Theodor Rombouts : virtuoos van het Vlaamse caravaggisme, onder red. van Frederica Van Dam ; met bijdr. van Timothy De Paepe ... [ et al.] (Gent, 2023), p. 46, afb. in kleur
- Utrecht : Le mouvement caravavesque international = Utrecht the International Caravaggesque Movement, Liesbeth M. Helmus, Volker Manuth (Parijs, 2014), p. 27, met afb. in kleur
- Utrecht : tale of the city, Renger de Bruin, René de Kam, Kaj van Vliet (Utrecht, 2022), p. 91, afb. in kleur
- Utrecht, Caravaggio en Europa, Bernd Ebert en Liesbeth M. Helmus (München, 2018), pp. 250/251, met afb. in kleur
- Utrecht, Caravaggio und Europa, Bernd Ebert en Liesbeth M. Helmus (München, 2018)
- Die Utrecht; l'étincelle qui a enflammé le génie hollandais, J.F. Revel, (La Connaissance des Arts, 1961-06), p. 72-81, vnl. p. 73, afb. 2
- Utrechter Malerschule : Caravaggisti des Nordens, Red. Ekkehard Mai. [Kat. J.A.L. de Meyere] (Köln, 1984), p. 11, afb. 7
- Utrechts verleden in vogelvlucht, Renger de Bruin, René de Kam, Kaj van Vliet (Utrecht, 2017), p. 91, afb. in kleur
- De Utrechtse Parade 1495-1995 : van Van Scorel tot Rietveld en Koch, red. Renger de Bruin, Jos de Meyere, Suzanne de Sitter. teksten Hanneke Adriaans, Marja Bosma, Renger de Bruin, Roman Koot, Jos de Meyere, Ida van Zijl (Utrecht, 1994), p. 133, afb. in kleur p. 136
- van ons allemaal sinds 1951 : De Koppelaarster. Gerard van Honthorst, anon., (Bulletin van de Vereniging Rembrandt, 26, 2, zomer 2016), p. 29, met afb. in kleur
- Verborgen verhalen : betekenissen van Vlaamse & Nederlandse schilderijen 15e-18e eeuw, Annemarie Vels Heijn ... [et al.] ; met bijdr. van Akkerym Doenendans ... [et al.] (Amsterdam, 2003), pp. 194-195, met afb. in kleur
- Verhalen uit kamer, keuken en kroeg : het Hollandse genre van de zeventiende eeuw als vertellende schilderkunst, Lyckle de Vries ([Amsterdam], 2005), pp. 75, 105, 179; p. 204, met afb. nr. 27 in kleur
- Vermeer : The complete works, Karl Schütz (Keulen, 2015), p. 38, met afb. in kleur
- Vermeer's family secrets : genius, discovery, and the unknown apprentice, Benjamin Binstock (New York & Londen, 2009)
- Vizio dipinto : la lussuria nei secoli, Francesca Baldassari, Marina Mojana (Milano, 2004), p. 80; p. 86, afb. in kleur
- Vreemde vogels : de lokroep van Rome, D. Rijser, (De Revisor : tweemaandelijks literair tijdschrift voor Nederland en Vlaanderen, 30, 1, 2003), pp. 92-98, met afb.; p. 32 afb. in kleur
- Il Wenn Meisterwerke Zähne zeigen : über das Lachen in der Kunst, Heike Ostarhild (Tübingen, 2002), p. 70-71 met afb. in kleur
Tentoonstellingen
- Collectieopstelling 2023 - zaal 05, Centraal Museum, Utrecht, 2023
- Double Act : Meesterwerken in verf en video, Centraal Museum, Utrecht, 2022
- De gezonde stad , Centraal Museum, Utrecht, 2022
- Utrecht, Caravaggio and Europe, Alte Pinakothek, München, 2019
- Utrecht, Caravaggio en Europa, Centraal Museum, Utrecht, 2018
- De wereld van Utrecht. Topstukken uit vijf collecties, Centraal Museum, Utrecht, 2016
- Dit is het Centraal Museum! Topstukken uit de vijf collecties, Centraal Museum, Utrecht, 2012
- Utrechters dromen van Rome, Centraal Museum, Utrecht, 2008
- Revisor, Centraal Museum, Utrecht, 2003
- Utrechts Gouden Eeuw. Caravaggisten en Italianisanten uit Nederlands bezit, Centraal Museum, Utrecht, 2001
- De keuze van Simon Levie : oude meesters uit de collectie van het Centraal Museum Utrecht, Centraal Museum, Utrecht, 1995
- Nieuw Licht op de Gouden Eeuw; Hendrick ter Brugghen en tijdgenoten, Centraal Museum, Utrecht, 1986
- 100 jaar Vereniging Rembrandt, Centraal Museum, Utrecht, 1983
- Kunstwerk van de maand mei 1966, Centraal Museum, Utrecht, 1966
- Keuze uit tien jaar aanwinsten 1951-1961, Centraal Museum, Utrecht, 1961
- Jubileumtentoonstelling Vereeniging Rembrandt, Centraal Museum, Utrecht, 1958
- Caravaggio en de Nederlanden, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpen, Antwerpen, 1952
- Caravaggio en de Nederlanden, Centraal Museum, Utrecht, 1952
Duurzame url
Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/collect.A02AA0D2-3DBF-4D28-9396-87CB6FF675DE
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!