Op 30 september 1958 meldde het Utrechts Nieuwsblad dat Utrecht een Jan van Scorel kon kopen. Het ging om de Madonna met de wilde rozen uit circa 1529. Het doek was in het Centraal Museum in 1955 te zien geweest tijdens een grote tentoonstelling over Van Scorel. Het zou gaan om een ruilkoop met een kunsthandel in New York: 72.000 gulden (in koopkracht te vergelijken met ongeveer 220.000 euro in 2014) plus een portret van de hand van Thomas de Keyser (ca 1596-1667). Dat doek was in 1918 door de gemeente Utrecht gekocht (het Centraal Museum was tot 2013 een 'Dienst' van de gemeente), maar in 1924 in bruikleen afgestaan aan het Rijksmuseum. Daar kon het vanwege ruimtegebrek niet meer geëxposeerd worden.

De Van Scorel zou betaald worden met een lening van de Vereniging Rembrandt van f 50.000, aangevuld met f 22.000 uit de gemeentelijke kunstpot.

Tijdens de behandeling van het voorstel tot aankoop op 9 oktober 1958 spraken de meeste raadsleden hun aarzeling uit. Door de aankoop zou het aankoopbudget van de gemeente tot 1964 nagenoeg uitgeput zijn; bovendien was het toch wel zonde om die De Keyser aan het buitenland kwijt te raken. De verantwoordelijke wethouder, Hendrik van der Vlist (PvdA) heeft “(…) waarlijk alle zeilen moeten bijzetten (…),” aldus het Utrechts Nieuwsblad. Met succes, want met alleen de stem van de CHU tegen werd het voorstel door de raad aangenomen. "En daarmee trok Jan van Scorel zegevierend binnen Utrechts veste en werd een Thomas de Keyzer als een nuttig ruilobject uitgebannen," besloot de raadsverslaggever zijn artikel.

Toch gaf het Utrechts Nieuwsblad zich nog niet gewonnen. Het onthulde op 4 november dat het doek in 1933 al op een veiling was aangeboden, maar dat het bleef 'steken' op een bod van f 3.100. In guldens van 1958 was dat ongeveer het drievoudige. Waar was de Vereniging Rembrandt, toen ze het paneel voor zo'n bedrag kon kopen, vroeg de krant zich af. Bovendien: recente aankopen in het buitenland van Van Scorels (f 25.480 in 1952 en f 10.200 in 1955) wezen erop dat die f 72.000 wel erg hoog was.

Ook door een uitgebreide reactie van J. Bruyn en Simon H. Levie, die betoogden dat de Madonna zeker niet te duur gekocht was, liet de krant zich niet overtuigen.

In december werd de aanwinst tijdens een kersttentoonstelling gepresenteerd, tezamen met andere kunstwerken die op het kerstgebeuren betrekking hadden.

Collection in this exhibition

  • No objects from the Centraal Museum collection were shown in this exhibition

Persistent url

To refer to this object please use the following persistent URL: https://hdl.handle.net/21.12130/exhibit.4D3AFED4-86C8-4A2D-BC80-8B6149566A15

Questions?

Do you have a remark or extra information on this exhibition? Please let us know!