Kunst op het plein: Een kunst-tuin met 27 verschillende planten
Deze planten lijken misschien typisch Nederlands, maar dit rijke groen heeft een lange route afgelegd voordat het hier ‘inburgerde’. Zo kun je de witte kantbloem ontdekken (ammi majus), ook wel bekend als groot akkerscherm of witte dille. Die komt nu voor in heel Europa, maar is oorspronkelijk uit Egypte afkomstig. Ook zie je boekweit (fagopyrum escilentum). Boekweit wordt al sinds de veertiende eeuw in Nederland gekweekt, maar komt uit China.

Dit kunstwerk heet Seeds of Change: A Ballast Flora Garden. Het is speciaal voor dit plein gemaakt door Maria Thereza Alves (Sao Paolo, Brazilië, 1961) in opdracht van het Centraal Museum. De Botanische Tuinen Universiteit Utrecht hielp bij het opkweken van de planten.

De ‘Ballast’ is een begrip uit de zeevaart, het staat voor ‘waardeloze’ lading. Vroeger werd aarde, zand en stenen geladen als ballast. Door het extra gewicht lag het schip dieper en kon het stabiel varen. In de haven van aankomst werd de ballast weer gedumpt. Zaden van planten die in de ballast verstopt zaten, ontsproten ter plekke opnieuw. Soms direct, soms pas na honderd jaar.

Alves onderzocht in Liverpool en andere havensteden de plekken waar de ballast werd gedumpt. Ze bracht de flora in kaart en kon zo de routes die de schepen honderden jaren daarvoor hadden afgelegd, terugzien in het landschap. Alves reflecteert in haar werk vaak op de nog altijd voortdurende gevolgen van de Portugese kolonisatie van haar geboorteland Brazilie. Haar ballasttuinen zijn een symbool voor ontworteling en vormen een herinnering aan de historische (gedwongen) migratie van mensen en planten.

Maria Thereza Alves maakte in 1999 haar eerste ballast-tuin in Marseille. Daarna volgden ballast-tuinen in onder meer New York en Bristol. En nu in Utrecht! Om de ballasttuin af te bakenen, gebruikte Alves kokosvezel. Dit natuurlijke materiaal is afbreekbaar en toch sterk. Langs oevers en hellingen wordt het gebruikt om erosie te voorkomen.

Vanaf 10 september is in het Centraal Museum de tentoonstelling De botanische revolutie te zien.
Daar zie je meer werk van Maria Thereza Alves, en vele andere kunstenaars die de tuin en de natuur als uitgangspunt nemen voor hun werk.

Courtesy: Galerie Michel Rein, Paris/Brussels
Speciale dank aan: Elisa Strinna, Gerard van Buiten en De Botanische Tuinen Universiteit Utrecht.

Collection in this exhibition

  • No objects from the Centraal Museum collection were shown in this exhibition

Persistent url

To refer to this object please use the following persistent URL: https://hdl.handle.net/21.12130/exhibit.89BB737F-632D-4CCF-8C32-7BFFBA3FDF1F

Questions?

Do you have a remark or extra information on this exhibition? Please let us know!