Wanneer de Utrechtse schilder Johan(nes) Moreelse geboren is, is niet bekend. Toen in maart 1964 twee schilderijen van hem in de serie Kunstwerk van de maand werden getoond, werd nog aangenomen dat hij in 1594 de nog minderjarige broer was van de later beroemde Utrechtse schilder Paulus Moreelse (1571-1638). Nu lijkt vast te staan dat hij een zoon was van Paulus, en geboren is na 1602. In het laatste geval is hij een broer van Hendrick Moreelse (1615-1666), de Utrechtse burgemeester en hoogleraar.

In 1962 kon het Centraal Museum twee doeken van Johannes Moreelse kopen, die thematisch bij elkaar horen. Ze stellen de Griekse geleerden Democritus en Heraclitus voor, die allebei veel nagedacht hebben over de kosmos. Al in de klassieke Latijnse literatuur worden ze tegenover elkaar geplaatst. Moreelse laat die tegenstelling zien: Democritus die bijna manisch lachend naar de wereldbol wijst, de plek waar zoveel dwaasheid heerst, en de jammerende Heraclitus die zich, diezelfde dwaasheid indachtig, handenwringend over die bol buigt. De losse, snelle schildertrant en de duidelijk zichtbare toets doen on-Utrechts aan; het lijkt alsof Frans Hals grote indruk heeft gemaakt op Moreelse.

Moreelse was overigens niet de eerste Utrechtse schilder die Democritus, de 'lachende filosoof' heeft afgebeeld. Hendrik ter Brugghen (1588-1629) ging hem voor.

Van augustus 1963 tot en met december 1972 werd elke maand speciale aandacht geschonken aan een of meerdere objecten uit de collectie van het Centraal Museum.

Documentatie

  • Kunstwerk van de maand maart 1964, Centraal Museum (Utrecht, 1964)

Collectie in deze tentoonstelling

Duurzame url

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/exhibit.9C227085-2EB4-4EE4-BCF1-3A3F69E5646A

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze tentoonstelling? Laat het ons weten!