Op 20 augustus 1954 opende prins Bernhard, toenmalige gemaal van de koningin, de tentoonstelling Schatten van Peru in het Centraal Museum. Geëxposeerd werden keramiek, weefsels, snij- en beeldhouwwerk, gouden sieraden en andere Peruaanse oudheden uit de pre-Inca- en Inca-tijd. De tentoonstelling was een initiatief van prof.dr. C.F.A. van Dam, directeur van het Spaans Instituut van de Rijksuniversiteit Utrecht.

In haar voorrede bij de catalogus stelt mejuffrouw dr M.E. Houtzager, de directrice van het museum, de vraag of een dergelijke tentoonstelling eerder in een etnologisch museum thuis zou horen dan in een museum waar zich hoofdzakelijk Europese kunstwerken bevinden. Nee, antwoordt ze, want "(…) [een] van de idealen van een museumdirecteur behoort toch wel te zijn, de mensen met kunstwerken in aanraking te brengen en zodoende hun leven rijker te maken en hun opvattingen, hun gedachten en hun gevoelsleven op een hoger niveau te brengen." Daarnaast waren we al als kind gefascineerd door indianenboeken, hoewel die meestal gingen over de bewoners van Noord-Amerika.

Jan Engelman, kunstcriticus bij het dagblad De Tijd, ziet het anders: "(…) de tentoonstelling lijkt mij er een van hoogst belangrijke ethnografica en minder een van hoogst belangrijke kunstwerken. Het is belangrijk en het is machtig interessant, het werkt ook op de verbeelding, om de geornamenteerde gebruiksvoorwerpen van een volk, dat in de nacht der tijden is weggezonken, voor zich te zien, maar wij stellen deze dingen tegenwoordig al te veel ten toon op een wijze, die van een zekere aesthetische perversiteit getuigt. Wij zoeken met een ware hartstocht het primitieve en het barbaarse, alsof daarvan genezing is te verwachten voor onze eigen nausée. Wij zijn verwoede eclectici, sinds wij de bewondering voor bloeiperioden hebben vervangen door de bewondering voor het archaïsche, en de meest verwoede eclectici zijn de kunstenaars die "niet verder kunnen" in de Europese gedachten- en gevoelswereld en aan een nieuwe scheppende periode beginnen (ménen te beginnen) bij het binnenkomen van het laatste archeologische bulletin. (…)"

"Ik geloof dat de Westerse wereld al tientallen van jaren bezig is dit soort van kunst, veelal totems of gebruikskunst, aesthetisch te overschatten, niet alleen die van Peru, maar ook die van Mexico, van Afrika van de Zuidzee-eilanden en zelfs van bepaalde Aziatische culturen." (De Tijd, 28 augustus 1954)

De tentoonstelling trok 22.737 bezoekers, waaronder de koningin, de prinsessen Beatrix en Irene en de burgemeester van Amsterdam. De expositie werd met een batig saldo (!) afgesloten, en de directrice werd door de Peruaanse president benoemd tot officier in de orde "de meritos distinguidos del Peru".

Documentatie

  • De schatten van Peru : Centraal Museum, Utrecht, [voorrede M. Elisabeth Houtzager ; met een inl. van G.E.G. van Giffen-Duyvis, Centraal Museum (Utrecht, 1954), 100 p, [32] p. pl

Collectie in deze tentoonstelling

  • In deze tentoonstelling waren geen objecten uit de collectie van het Centraal Museum te zien

Duurzame url

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/exhibit.481BBE23-9737-4312-BFF2-75AC402D01CF

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze tentoonstelling? Laat het ons weten!