De collectiepresentatie oude kunst ‘Utrechters dromen van Rome’ met topstukken van internationale allure geeft weer hoe de Utrechtse Oude Meesters al vanaf de 16de eeuw werden geïnspireerd door hun Italiaanse collega´s. Op hun beurt vormden zij een inspiratiebron voor de 17de-eeuwse Hollandse Meesters als Rembrandt, Johannes Vermeer en Frans Hals. Voordat de typische Hollandse schilderkunst van de 17de eeuw in steden als Amsterdam en Haarlem tot bloei kwam, was Utrecht namelijk hét schilderkunstig centrum van de Noordelijke Nederlanden. ‘Utrechters dromen van Rome’ toont de ontwikkeling van deze unieke schilderstraditie.

Utrecht als cultureel centrum
Utrecht was lange tijd het belangrijkste geestelijke, economische en culturele centrum van de Noordelijke Nederlanden.
Het Centraal Museum beheert de belangrijkste en meest complete verzameling Utrechtse Oude Meesters ter wereld.

Jan van Scorel (1495-1562)
Al vroeg in de 16de eeuw werden de Utrechtse schilders aangetrokken door Italië. Jan van Scorel, de beroemdste Noord-Nederlandse schilder van zijn tijd, bereikte Rome al in 1522. Nadat hij Rafaël als conservator van de Vaticaanse collecties had opgevolgd, raakte hij beïnvloed door de renaissance-schilderstijl van de Italianen. Bij zijn terugkeer beïnvloedde Scorel met zijn vernieuwde manier van schilderen vele tijdgenoten, maar ook latere generaties schilders uit Utrecht en daarbuiten.

Caravaggisten
In het begin van de 17de eeuw raakte een groep Utrechtse schilders in Rome beïnvloed door de ‘Meester van het licht’, Caravaggio (1571–1610). Bij terugkomst introduceerden deze zogenaamde Caravaggisten een geheel nieuwe manier van schilderen, waarbij de nadruk ligt op de sterke licht-donkercontrasten, waar Rembrandt later zo bekend om zou worden. De werken van de Utrechtse Caravaggisten, waar het Centraal Museum een omvangrijke verzameling van bezit, zijn uniek binnen de schilderkunst van de Noordelijke Nederlanden.

Abraham Bloemaert (1566-1651)
Ook op Utrechtse schilders die nooit over de Alpen gingen is de Italiaanse schilderkunst van grote invloed geweest. Abraham Bloemaert, ‘De vader van de Utrechtse Schilderschool’, had een enorm atelier, waar een groot deel van de Utrechtse schilders werd opgeleid. Dezen reisden af naar het Italië en beïnvloedden de schilderstijl van hun meester met de daar opgedane kennis. Uit Bloemaerts zeer gevarieerde oeuvre zijn de verschillende invloeden die hij heeft ondergaan duidelijk zichtbaar. Zijn faam reikte zo ver dat zelfs de Vlaamse grootmeester Peter Paul Rubens (1577-1640) een bezoek bracht aan zijn atelier.

Joachim Anthonisz Wtewael (ook Uytewael) (1566–1638)
Bloemaerts tijdgenoot Joachim Wtewael was de belangrijkste vertegenwoordiger van het maniërisme in de Nederlanden. Zijn pastelkleurige werken met een veelheid aan geïdealiseerde figuren in gekunstelde houdingen vormden een voorbeeld voor latere generaties schilders.

Collectie in deze tentoonstelling

Duurzame url

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/exhibit.6F66A9B5-011F-41E6-865D-0E33CC33ECB1

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze tentoonstelling? Laat het ons weten!