Ton Bruynèl (Utrecht, 1934 – Maily, Frankrijk, 1998) studeerde piano aan het Utrechts Conservatorium. Hij raakte geïnteresseerd in de Franse stroming van de musique concrète. Hij schafte apparatuur aan om concrete klanken op te nemen en oriënteerde zich in elektronische compositie bij de Stichting ST.E.M. (STudio voor Elektronische Muziek) aan de universiteit van Delft en later in Utrecht - waar ST.E.M. opging in het latere Instituut voor Sonologie.

In 1957 richtte Ton Bruynèl de eerste privé-studio van Nederland op. Hij specialiseerde zich vervolgens in het componeren van werken waarin elektronische en akoestische klanken versmelten. In de jaren zeventig en tachtig was hij als docent elektronische compositie verbonden aan het Utrechts Conservatorium.

De compositie 'Phases' voor vier klanksporen en orkest werd in 1974 in opdracht van de gemeente Utrecht gemaakt. De compositie was voor de eerste keer te beluisteren in op 9 januari 1975 in de Geertekerk in Utrecht, waar het toenmalige Utrechtse Symphonie-Orkest de orkestpartij speelde.

Door de schilder Tolis Panagopoulos (1944) werd aan het werk een visuele 'code' toegevoegd. Sinds hij in aanraking kwam met het werk van Bruynèl is hij een abstract, volledig op klanken gebaseerd onderzoek gaan doen van licht en schaduw. Het klankproject 'Phases' bestond uit een quadrafonische weergave (historisch gezien de voorloper van de ‘surround sound’) van de eerste uitvoering van het gelijknamige werk, gecombineerd met de visualisaties van Pangopoulos.

Het project was te horen en te zien in 1976 in het Centraal Museum, tezamen met het 'Kubusprojekt' dat Bruynèl in samenwerking met de beeldhouwer Carel Visser (1928) had opgezet. De ideeën voor het audiovisuele kubusproject waren ontstaan en uitgewerkt tussen 1969 en 1971. De opzet was dat vormen, materialen en kleuren van ruimte en objecten overeenkomen, ter intensivering van zowel de visuele waarneming als van de waarneming van de klanken.

Bronnen:
www.tonbruynel.nl
Katalogus bij Twee klankprojekten van Ton Bruynèl, een uitgave van het Centraal Museum

Documentatie

  • Twee klankprojecten van Ton Bruynèl, [tekst Ton Bruynèl en Hanneke Adriaans], Centraal Museum (Utrecht, 1976), 12 p

Collectie in deze tentoonstelling

  • In deze tentoonstelling waren geen objecten uit de collectie van het Centraal Museum te zien

Duurzame url

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: https://hdl.handle.net/21.12130/exhibit.2CA4EFE3-FB28-41E6-ACF3-280DBBE96D39

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over deze tentoonstelling? Laat het ons weten!